O LE tau e totogo ai mea i le 1931. Ua lolofi atu le ʻauusufono mai i atunuu e 23 i le faitotoʻa o le maota lauiloa o Pleyel i Pale. Ua laʻu atu e taavale pasese i le maota, e leʻi umi ae faatumulia i le toetoe 3,000 tagata. E latou te leʻi ō atu e faalogologo i se koneseti, ae na ō atu e faalogologo iā Joseph F. Rutherford, o lē na taʻimua i la tatou galuega talaʻi. Na faaliliuina ana lauga aasa i le gagana Falani, Siamani ma le gagana Polani. Na lagona le malosi o le siʻufofoga o le uso o Rutherford i totonu o le maota.

O le tauaofiaga i Pale na amata ai se suiga mataʻina i le galuega talaʻi o le Malo i Falani. Na valaaulia e le uso o Rutherford le aofia faavaomalo, aemaise lava talavou Kerisiano, ina ia auauna o ni paeonia i Falani. E leʻi galo iā John Cooke, o se talavou usufono mai i Egelani le apoapoaʻiga: “E leai se mea e taofia ai outou talavou mai le auai i le galuega paeonia!” *

E lē gata na tali atu John Cooke o lē na avea mulimuli ane o se misionare i le valaaulia mo ni tagata talaʻi, ae sa faapena foʻi le toʻatele o isi. (Galu. 16:9, 10) Na faateleina le aofaʻi o paeonia i Falani mai i le 27 i le 1930 seʻia oo atu i le 104 i le 1931, o se faatelega mataʻina i le tausaga e tasi. Talu ai o le toʻatele o nei paeonia e lē tautatala i le gagana Falani, na faapefea la ona latou faafetaiaʻia faafitauli i le gagana, tulaga mativa ma le tuua toʻatasi?

Sa faalagolago paeonia mai isi atunuu i pepa e avatu ai se molimau e tautala mo i latou e faatatau i le faamoemoe o le Malo. E manatua e se uso e tautala i le gagana Siamani na talaʻi ma le lototele i Pale: “Na matou iloa o lo tatou Atua e silisili ese. Pe a tātā vale o matou fatu a o auai i le faiva, e lē ona o le fefe i tagata ae matou te popole neʻi galo le fuaiupu: ʻVoulez-vous lire cette carte, s’il vous plaît? [Faamolemole pe e mafai ona e faitau i lenei pepa?]’ E matou te talitonu e matuā tāua lava la tatou galuega.”

E masani ona tutuli ese e tagata e vaaia fale mautotogi paeonia pe a talaʻi atu i inā. I se tasi aso, na feiloaʻi ai ni tuafāfine se toʻalua mai i Egelani, o ē tau lē iloa tautatala i le gagana Falani i se tamāloa inainā, na fesili atu iā i laʻua po o ai o loo la saʻilia. A o taumafai e faatoʻatoʻa le ita o le tamāloa, na mātauina e le isi tuafafine se faaupuga i le faitotoʻa:“Tournez le bouton [Oomi le logo].” Na ia mafaufau o le igoa lea o lē e ona fale, o lea na ia ʻataʻata ma faapea atu: “Na ma ō mai e vaai ia ʻTournez le bouton.’” Na fesoasoani uiga agamālie i nei paeonia maelega!

I vaitausaga o le 1930, o le toʻatele o tagata i Falani sa tatau ona onosaia le tulaga mativa, ma sa faapena foʻi paeonia mai i isi atunuu. Na faapea mai se tuafafine e tautala i le gagana Peretania e igoa iā Mona Brzoska e faatatau i se mea na tupu iā i laʻua ma lana paga paeonia: “E leʻi lelei le fale na ma nonofo ai, ma o se tasi o faafitauli tele o le lē maua o le māfanafana i taimi o le tau mālūlū. Ona o le mālūlū tele o le fale i taeao, na faigatā ai ona fufulu mata ona ua aisā le vai sa i le tipoti.” Pe sa lotovaivai ai paeonia ona o le faigatā o le olaga? E leai. Na faapea mai se tasi o i latou: “E ui e lē tele ni a matou meafaitino, ae matou te leʻi matitiva i se mea.”—Mata. 6:33.

Na tauivi nei paeonia maelega ma le luʻi o le tuua toʻatasi. I le tauamatamataga o vaitausaga o le 1930, e leʻi sili atu i le 700 tagata talaʻi o le Malo i Falani, ma o le toʻatele o i latou sa taapeape solo i le atunuu. O le ā na fesoasoani i paeonia tuua toʻatasi e faatumauina ai lo latou fiafia? Ua faamatala mai e Mona, o lē na la fesagaʻia ma lana paga paeonia lenei luʻi: “E ma te suʻesuʻeina faatasi e lē aunoa lomiga a le Sosaiete. I na taimi [e leʻi faia ni toe asiga ma ni suʻesuʻega faale-Tusi Paia.] O lea sa maua ai le taimi i afiafi e tusi atu ai i o ma aiga aemaise lava isi paeonia, ina ia faasoa atu i ai faalaeiauga.”—1 Tesa. 5:11.

E ui i nei luʻi ae na iai se vaaiga saʻo i nei paeonia faataulaga. E iloa lenei tulaga i a latou tusi e aauina atu i le ofisa o le lālā, ina ua mavae le tele o tausaga o paeonia i Falani. Na tusi se tuafafine faauuina e suafa iā Annie Cregeen e faatatau i tausaga sa la faimalaga solo ai ma lana tane i Falani i le 1931-1935: “E ese le fiafia o o ma olaga ma e tele mea na ma faia! Na māfana la matou mafutaga ma isi paeonia. Ua faapea mai Paulo, ʻO aʻu na totō, o Apolo na faasūsū, a o le Atua na faatupuina.’ E faagaeetia ai i matou o ē na maua le avanoa e fesoasoani ai i le tele o tausaga.”—1 Kori. 3:6.

Na faataatia e na paeonia se faaaʻoaʻoga o le tumau ma le maelega, mo i latou e mananaʻo e faalautele atu la latou faiva. I aso nei, e pe tusa ma le 14,000 paeonia sauatoa i Falani. O le toʻatele o loo auauna i vaipanoa e iai vaega po o faapotopotoga e tautatala i isi gagana. * E pei o isi paeonia i aso ua mavae, e leai se mea ua taofia ai i latou mai i le folafola atu o le tala lelei!—Mea iloga o lo tatou talafaasolopito i Falani.