Sa ou fanau i Székesfehérvár i Hagakeri, o se aai e tele ni mea na tutupu i lona talafaasolopito, ma ua silia i le afe tausaga talu ona iai. O le mea e faanoanoa ai, ona o loo oʻu manatua pea aafiaga leaga na iai i le aai ona o faatamaʻiaga mai i le taua lona lua a le lalolagi.

A o oʻu laʻitiiti lava, sa tausia aʻu e mātua o loʻu tinā. Ou te manatua pea i laʻua, aemaise Elisabeth, o le tinā o si oʻu tinā. Sa ia aʻoaʻoina aʻu ia malosi loʻu faatuatua i le Atua. Ina ua tolu oʻu tausaga, sa amata ona ma faia faatasi i afiafi uma le tatalo lea e taʻua i nisi taimi o le Tatalo a le Alii. Peitaʻi, na faatoʻā ou malamalama i le uiga o lenei tatalo ina ua lata i le 30 oʻu tausaga.

Sa tausia aʻu e mātua o loʻu tinā i tausaga amata o loʻu olaga, ona sa faigaluega faasoloatoa oʻu mātua, ina ia lava se tupe e faatau ai so matou fale lelei. Ae e taʻilua Aso Toonaʻi ma aai faatasi lo matou aiga atoa. E lē galo iā te aʻu na taimi na matou faatasitasi ai.

I le 1958, na taunuu ai le miti a oʻu mātua, ina ua faatau lo matou fale. Sa ou matuā fiafia ina ua matou nonofo faatasi ma oʻu mātua! Peitaʻi, sa faafuaseʻi ona liua lenā fiafia ina ua maliu si oʻu tamā i le kanesa, i le ono masina mulimuli ane ai.

Sa ou matuā faanoanoa, ma ou te manatua sa ou tatalo: “Le Atua e, sa ou ōle atu ia e faaola i loʻu tamā. Ou te manaʻomia o ia. Aiseā ua e lē tali mai ai i aʻu tatalo?” Sa ou matuā fia iloa po o fea o iai si oʻu tamā. Sa ou taumānatu: ʻPo o alu o ia i le lagi? Pe e lē toe iai e faavavau o ia?’ Sa ou fuā i isi tamaiti sa iai o latou tamā.

E toetoe o aso uma na ou alu ai i le fanuatanu mo le tele o tausaga. Sa ou tootuli i le tuugamau o loʻu tamā ma tatalo: “Le Atua e, faamolemole ou te fia iloa po o fea o iai loʻu tamā.” Sa ou tatalo foʻi mo se fesoasoani ina ia ou malamalama i le fuafuaga o le olaga.

I le 13 o oʻu tausaga, na ou filifili ai e aʻo le gagana Siamani. Sa ou manatu e anoanoaʻi ma mauupu tusi i le gagana Siamani,  ma atonu e maua ai tali o aʻu fesili. O le 1967 na amata ai ona ou aʻoga i le aai o Jena, lea sa avea ma vaega o Siamani i Sasaʻe i lenā taimi. Sa ou naunau e faitau tusi a le ʻaufaifilosofia Siamani, aemaise lava tusi e faatatau i le māfuaaga ua iai le tagata. E ui lava sa ou maua ai ni manatu mananaia, ae e leʻi matuā faamalieina ai aʻu. O lea, sa faaauau ona ou tatalo mo ni tali o aʻu fesili.

Sa ou toe foʻi i Hagakeri i le 1970, ma o i inā na ou feiloaʻi ai iā Rose, o lē na mulimuli ane avea ma aʻu avā. O le taimi lenā, o loo iai Hagakeri i pulega faa-Komunisi. E leʻi leva ona uma ona ma faaipoipo, ae ma sosola loa i Oseteria. Sa ma mananaʻo ia uma ane ua ma ō i Sini i Ausetalia, lea sa iai le tuagane o loʻu tinā.

E leʻi umi ae maua laʻu galuega i Oseteria. I se tasi aso, na faapea mai ai se tagata e ma te faigaluega, e mafai ona maua tali o aʻu fesili uma lava i le Tusi Paia. Sa ia tuu mai ni tusi o loo talanoaina ai le Tusi Paia. Sa vave ona ou faitauina ma le naunau na tusi, ma na ou manaʻo ia aʻoaʻoina atili nisi mea. O lea na ou tusi atu ai i Molimau a Ieova, o ē e lomia na tusi, ma talosaga atu mo nisi lomiga.

I le aso na atoa ai le tausaga o la ma faaipoipoga, na asiasi mai ai se Molimau talavou, o se Oseteria. Sa sau ma aumai lomiga ia na ou talosagaina, ma ofo mai e faia se talanoaga faale-Tusi Paia, ma na ou taliaina loa. Talu ai sa ou naunau e aʻoaʻoina mea, o lea na faalua ai ona fai la ma suʻesuʻega i le vaiaso, ma pe ā ma le taʻi fā itula le umi o na suʻesuʻega.

Sa ou matuā fiafia i mea na aʻoaʻoina ai aʻu e Molimau mai i le Tusi Paia. Sa faateʻia aʻu ina ua latou faaali mai i laʻu Tusi Paia faa-Hagakeri le suafa o le Atua, o Ieova. E 27 tausaga o oʻu alu i le lotu, ae ou te leʻi faalogo lava o taʻua le suafa o le Atua. Sa ou maofa i tali saʻo ma manino mai i le Tusi Paia o aʻu fesili. O se faaaʻoaʻoga, sa ou aʻoaʻoina o ē ua maliliu e lē o toe iloa se mea, e pei o sē o loo moe gase. (Failauga 9:5, 10; Ioane 11:11-15) Sa ou aʻoaʻoina foʻi le folafolaga a le Tusi Paia i se lalolagi fou lea o le a “lē toe iai se oti.” (Faaaliga 21:3, 4) Ou te faamoemoe e toe vaai atu i si oʻu tamā, auā i lenā lalolagi fou, o le a “toetutū mai” ai ē ua maliliu.​—Galuega 24:15.

Sa ioe ma le lotoatoa Rose e ma te suʻesuʻeina faatasi le Tusi Paia. Sa vave ona ma agaʻigaʻi i luma, ma e na o le lua masina a ua uma le tusi na fai ai la ma suʻesuʻega. Sa ma auai i sauniga uma a Molimau na faia i le Maota mo Sauniga. Sa o ma matuā maofa i le alolofa, lotofesoasoani ma le autasi o Molimau a Ieova.​—Ioane 13:34, 35.

I le 1976, na talia ai i maʻua ma Rose e ulufale i Ausetalia, ma e leʻi umi ae ma maua Molimau a Ieova i inā. Sa latou talileleia i maʻua, ma i le 1978, na avea ai loa i maʻua ma Molimau a Ieova.

O lea ua maua tali o aʻu fesili sa umi se taimi o oʻu fia iloaina. E ala i le mafuta vavalalata atu iā Ieova le Atua, ua ou maua ai se Tamā e sili ona lelei e lē mafaatusalia i se isi. (Iakopo 4:8) E tāua tele iā te aʻu le faamoemoe e toe vaai atu ua toetū mai loʻu tamā moni i le lalolagi fou.​—Ioane 5:28, 29.

Na ma filifili ma Rose e toe foʻi i Hagakeri i le 1989, ina ia faasoa atu o ma talitonuga i o ma aiga ma uō, faapea isi e ma te feiloaʻi i ai. Ua ma maua le faaeaga o le aʻoaʻoina o le faitau selau o tagata i le Tusi Paia, ma e silia i le 70 o i latou na, e aofia ai ma si oʻu tinā pele, ua aufaatasi ma i maʻua e auauna iā Ieova.

E 17 tausaga o oʻu tatalo ia maua ni tali o aʻu fesili. Na faaauau pea ona ou tatalo i le isi 39 tausaga ua mavae, ae ua ou faapea atu: “Loʻu Tamā e i le lagi, faafetai mo le tali mai i aʻu tatalo a o oʻu laʻitiiti.”