BAGEANG 6
Kerea Mạeng Piạ Anạ
”Manga anạ ute kai ghaghělị u Ruata.”
Su tempong sěngkawingang piạ anạ kadodọ pěndang i sire tantu mal᷊uasẹ̌, katewe piạ gěnggang su naung. Bọu tempo ene, i rua himěkosẹ̌ ual᷊ingu kal᷊awokange tempong i rua napakẹ gunang měngurusẹ̌ dariọ. Lotahẹ̌ dingangu lowe měngurusẹ̌ dariọ, makakoạ sungkal᷊e su pẹ̌kakawing. Hakị u ene, i rua harusẹ̌ měkoạ putusang kerea měngurusẹ̌ dariọ, kụ lai měndiagạ pẹ̌kakawing tatapẹ̌ matoghasẹ̌. Kerea těntirong Binohẹ Susi makatul᷊ung si rua?
1 PAKAĚNA, PIẠ NẸ̌BAL᷊UI SU TEMPONG PIẠ ANẠ
APA NIUL᷊Ị U BINOHẸ SUSI: ”I saing kụkěndagu sěndinganenge i sie kai makědang dingangu mapia naunge.” Kakěndagẹ̌ ene lai ”tawe měnanihasa taumata wal᷊inẹ patol᷊e kapulune hala, tawe lumainụ.” (1 Korintus 13:4, 5) Su tempong nakoạ mamạ, temponu kal᷊awokange napakẹ měngurusẹ̌ anạ. Ěndịu kawingu nẹ̌pěndang i kau seng kurang mẹ̌pandung si sie, pakatahěndung wue kawingu harusẹ̌ lai pandunge. Mạeng mapia dingangu masabarẹ̌, kawingu makapěndang i kau mapandung si sie, kụ lai i sie botonge mẹ̌tul᷊ung měngurusẹ̌ dariọ.
”I kamene manga esẹ pěmpẹ̌biahẹ̌ko pakatatahuěna su kawing i kamene.” (1 Petrus 3:7) Pakatahuěna wue kawingu nal᷊owe měngurusẹ̌ dariọ. I sie piạ hal᷊ẹ̌e wuhu, kụ i sie sibukẹ̌, hakị u ene i sie nal᷊owe, stres, dingangu depresi. Pẹ̌sěngkatempo i sie mẹ̌pědu si kau, katewe i kau abe pěbal᷊ị mẹ̌pědu si sie, ual᷊ingu ”marěngụ mẹ̌pědu e kai limembong kapiane wọu managhuang kawasa.” (Baweran Salomo 16:32) Pakatahuěna dingangu pakapandung su kawingu.
APA HARUSẸ̌ KOATENG:
-
Papạ: Maning hěbi tul᷊ungko kawingu měngurusẹ̌ anạ. Maning piạ hal᷊ẹ̌ bal᷊inẹ, tatapẹ̌ sadia tempo kal᷊awokange gunang kawing dingangu anạu
-
Mamạ: Su tempong kawingu mẹ̌tul᷊ung mětahanạ, abe pẹ̌sěding si sie. Mạeng i sie tawe nakakoạ nětahanạ abe pẹ̌taradạ, pakasabarẹ̌ kụ těntiroi kerea carane
2 KOẠ PAKATOGHASẸ̌ PẸ̌KAKAWING I RUA
APA NIUL᷊Ị U BINOHẸ SUSI: ”Kụ irẹ̌dua e makoạ sěmbaụ.” (Pěndariadi 2:24) Maning seng piạ anạ, pẹ̌tahěndung i kau ”makoạ sěmbaụ” dingangu kawingu bal᷊inẹ dingangu anạu. Pakakěhagẹ̌ měkoạ pẹ̌kakawingu matoghasẹ̌.
Manga wawine, pẹ̌tarimakasẹko su kawingu ual᷊ingu seng nẹ̌tul᷊ung si kau. Pěngangarěgang i kau ene ”makaul᷊e sakị.” (Baweran Salomo 12:18) Apang kawing esẹ, paul᷊ị su kawingu i kau kahěngang-hěngang kụkěndagẹ̌ dingangu měngẹ̌nga-rěgang i sie. Pẹ̌dalo si sie ual᷊ingu i sie seng něngurusẹ̌ keluarga.
”Kumbahang bue piạu sarang sěngkatau měngkai mědeạ kapiang batangenge sẹ̌sane.” (1 Korintus 10:24) Hanesẹ̌ pěkoạ apang kapaelange su kawingu. I rua sěngkawingang harusẹ̌ měnadia tempo gunang mẹ̌bawěke, mẹ̌dalo sěmbaụ dingangu wal᷊inẹ, lai dumaringihẹ̌ pěndang u kawingu. Abe kětạeng mẹ̌tiněna kapulung watangeng hala, mạeng mẹ̌sěngkawadang dingangu kawingu. Pakaěna lai apa kapulung kawingu. Binohẹ Susi naul᷊ị: ”Kumbahangbe mẹ̌těngkaghea sěngkatau bọu kawinge, tuhụewe tundung pẹ̌sěngkawingang. Botonge su pẹ̌sěngkakuhuange asal᷊u ruamběka e sěngkanaungbue.” (1 Korintus 7:3-5) Pẹ̌bisara pakapia hal᷊ẹ̌ ene dingangu ka- wingu. Mạeng masabarẹ̌ dingangu matahuěna, pẹ̌kakawing i rua mang matoghasẹ̌.
APA HARUSẸ̌ KOATENG:
-
Pěnadia tempo gunang i rua hala
-
Pěkoạko apang makal᷊uasẹ̌ naunge, contone, měgělị hadiah arau barang bal᷊inẹ
3 TĚNTIROI ANẠU
APA NIUL᷊Ị U BINOHẸ SUSI: ”Pẹ̌tahěndung u reng dongkeng kadodọ i kau e seng masingkạ u Winohẹ Susi. U Winohẹ Susi ene e makaghělịu laěna gunang makahombang kasasal᷊amatẹ̌.” (2 Timotius 3:15) I rua sěngkawingang harusẹ̌ pẹ̌bisara kere apa měněntiro anạ i kamene. I sie botonge měngěndung lawọ maning bědang tawe nalahirẹ̌. Su tempong bědang su ral᷊ungu tiang, anạ i kamene makakiral᷊a tingihẹ̌ dingangu makapěndang apa nikapěndangengu. Basai bukẹ̌ su tempong i sie bědang kadodọ, maning i sie bědang tawe nakaěna apa niwasa, ene mẹ̌tul᷊ung si sie mapulu mẹ̌basa su tempo mahi.
I kamene harusẹ̌ měněntiro anạ i kamene maning i sie bědang kadodọ. Pědoako si Yehuwa dingange. (Pangangonggọ u Toratẹ̌ Kapia 11:19) Su tempong měnalang dingange, těntiroi apa nikoạ u Mawu. (Mazmurẹ̌ 78:3, 4) Su apang i sie kakạguwạe, i sie makapěndang kakěndagi rua si Yehuwa, kụ i sie lai sarung kuměndagẹ̌ si Yehuwa.
APA HARUSẸ̌ KOATENG:
-
Pědoa mědorong pelesa gunang měněntiro anạ
-
Pakasau mẹ̌bisara apa seng nitěntiro, tadeạu i sie měnětạ měngěndung dongkeng kadodọ