•  U fa u eren akaa kpishi hen shighe môm nan je?

•  Mbaaie mba sha kwagh u eren kaa kpishi hen shighe môm la

•  Gbenda u u hembe doon u eren akaa yô

•  Akaa a mbakwav wou ve ôr yô

 U fa u eren akaa kpishi hen mômoo? Ior kpishi hen ér agumaior a i mar a sha ayange a i eren akaa sha ukômputa man uhanseeti kua ambaakaa ne ve lu vesen a mfe shon la, ka ve hemba fan u eren akaa kpishi hen shighe môm, a ior mba ve hingir mbaganden cii ve va hii u eren kwagh a akaa ne la. Kpa ka nahan mimii?

 KA MIMI shin KA AIE?

•   Ka wea er akaa kpishi hen môm yô, u hemba been fele.

•   Aluer u ngu henen u eren akaa kpishi hen shighe môm yô, u lu fan seer a seer.

•   Agumaior hemba fan u eren akaa kpishi hen môm a mbaganden.

 Aluer u kaa wer ma kwagh ken akaa a i ôr sha heen ne “ka mimi” yô, alaghga tsô “mbaaie mba sha kwagh u eren kaa kpishi hen shighe môm” la na yô, u tsume.

 U hen wer u fatyô u eren akaa ahar hen shighe mômoo? Alaghga u fatyô u eren akaa ahar agen hen shighe môm, aluer kwagh môm ker ka kwagh u u ver ishima sha mi ga kpa u er yô. Ikyav i tesen yô, aluer u ngu ungwan ityogholov esen iyou yô, u fatyô u esen iyou you la tsembelee.

 Kpa aluer u ngu nôngon wer u er akaa ahar a i gbe u u ver ishima sha a cii yô, môm kpa u fatyô u eren tsembelee ga. Gumkwase ugen iti na ér Katherine, a kaa ér ka una er akaa kpishi hen shighe môm yô, “un fatyô u eren kwagh môm ken akaa la sha inja ga.”

 Gumor ugen iti na ér Caleb, a kaa ér: “M lu vea wannomso ugen se lu lamen. Ica i gbe ga yô, orgen tindim a loho ken hanseeti ér mo m ôr nan kwagh. Tsô m gba nôngon mer me tindi or shon a loho. M kaa a wannomso u m lu vea na la mer a lamen m ngu ungwan. Kwagh ne na yô, m fatyô u ungwan kwagh môm u wannomso la ôr ga, shi loho u m lu nôngon me tindi la kpa, m nger asember kpishi shami ga.”

 Kwase ugen u a fe u eren akaa a mbaanar er hanseeti man kômputa nahan tsema tsema yô, iti na ér Sherry Turkle, a nger ér: “Ka sea eren akaa kpishi hen shighe môm yô, . . . kwagh môm ken akaa a se lu eren la kpa ka se ver ishima sha mi tsembelee er i doo u se ver ishima la ga. Ka sea eren akaa kpishi hen shighe môm yô, mhirinim asem ma na i lu se er se mba a agee iyol kpishi nahan. Ka se hen je ser se mba eren hanma kwagh vough vough. Kpa jighilii yô, kwagh môm kpa ka se eren sha ba ga.” a

 Gumkwase ugen iti na ér Tamara, a kaa ér: “Ashighe agen ka mea lamen vea ôr u m lu vea nan imôngo shi mea tindin orgen a loho sha hanseeti yô, m hen mer m ngu eren hanma kwagh vough vough. Mea va cian iyol yô, m ôr kwagh u ma m nger a nger a nger ken loho la sha zwa, u ma m ôr sha zwa la yô, m gema m nger ken loho m tindi yem kera kpaa!”

 Ior mba ka ve nôngon ér vea er akaa kpishi hen shighe môm la ka ve gbaa nyoon iyol gbilin tsô. Ikyav i tesen yô, ka i hemba tôôn ve shighe u eren ityom ve i hen ya been. Shin ka ve eren ityom ve i hen ya la sha gbir ga, nahan i gba u shi vea tôô shighe vea hide a kimbir eren kwagh u ashen ve hen ér ve er bee la. Aluer mba ve eren akaa kpishi hen shighe môm la ka ve hemba tôôn gôgô shighe u eren tom ve, shin ka i gba u vea hide a kimbir u eren u kpa, kwagh ne cii ka a na ve kera zua a shighe kpishi u eren akaa agen a ve soo la ga!

 Orgen u a tôvon mbauangev mba kwagh a ze ve iyol ken ityou shi a wasen mbayevmakeranta mba ken kôleeji sha mbamzeyol vev yô, iti na ér Thomas Kersting, a ôr kwagh ugen man ka sha inja je, a kaa ér: “Or ka nana nôngon ér nana er akaa kpishi hen shighe môm yô, mhirinim ma nan ma hingir nungwa nungwa ken ityou, er ityakeda ka i num shin akwati shin ken drowa i hingir ker nungwa nungwa nahan.” b

 Gumkwase ugen iti na ér Teresa, a kaa ér: “Ka wea nôngon wer u er akaa kpishi hen shighe môm yô, u kera er akaa agen vighe vighe shin vindi vindi, er i gbe u u er a la ga. Kwagh ne ka a na yô, shighe ugen tom u seer we a seer, nahan i gba u u hide u er tom kpoghuloo, shi tom shon u hemba tôôn we shighe je kpaa. Ka u hen wer aluer u er nahan yô, a tôô u shighe cuku tseegh, kpa kwagh shon a gema a ya u a ya shighe kpishi.”

•   Hen u veren ishima eren kwagh môm been cii eren ugen ye. Alaghga a taver we u eren nahan, hemban je yô, aluer ka ikye you u kohol akaa eren hen shighe môm yô, er u henen kwagh shi tindin mbagenev a ilyoho sha hanseeti nahan. Kpa Bibilo kaa a vese ér se “[fa] akaa a a hembe lun a inja la.” (Mbafilipi 1:10) Akaa a se eren la agen ka a lu hange hange, kpa agen a lu hange hange ga. Nenge kwagh u a hembe lun hange hange ken akaa shon la. Nahan ver ishima er kwagh shon zan zan kar been.

   Gumkwase ugen iti na ér Maria, a kaa ér: “Ka i gba u u ver ishima sha kwagh u u lu eren la jighilii, u de wer ishima you i yem henen sha akaa agen wue wue ga, er ka i venda a wanye u cuku taver taver ér nana de u eren kera ke kera nahan.”

•   Nôngo kwagh u danen we môm a de lu ikyua a we ga. Ka wea henen kwagh kpa u soo u bughun hanseeti wou ôron ilyohoo? A lu nahan yô, ver un ken ruumyou ugen shighe u u lu henen kwagh yô. Pir Televishen kpaa. Shi aluer sar u u bughun app mba lamen a ior sha Intanet la nan nan kpa, de bughun ga! Bibilo kaa ér: “Eren nen kwagh a shighe wen sha inja.”—Mbakolose 4:5.

   Gumkwase ugen iti na ér Onya, a kaa ér, “M nenge mer ka mea ver ishima mea er kwagh môm mea bee cii mea er ugen yô, i hemba wasen mo a u eren akaa kpishi shighe môm la ica je. Ka mea er nahan yô, m fa je mer m er ngura bee, maa m gba mi eren ugen, nahan i saan mo iyol kpishi.”

•   De kenger shin hanseeti shighe u u lu lamen vea or la ga. Aluer u ngu kenger shin hanseeti wou shighe u u lu lamen vea or ishigh a ishigh yô, a tese icivir ga, shi ne kera fatyô u lamen er ma ne lam la ga. Bibilo kaa a vese ér se eren kwagh a mbagenev er se kpa se soo ser ior ve eren kwagh a vese la.—Mat. 7:12.

   Gumor ugen iti na ér David, a kaa ér: “Ashighe agen ka mea lamen vea anmgbian wam u kwase yô, a tindin or a ilyoho gayô a eren ma kwagh ugen sha hanseeti na. Ka i lum er m tôndo ityough m takera nahan! Kpa u ôron kwagh haan mbabov kera yô, mo kpa ashighe agen ka m er kwagh la.