АНТУАН СКАЛЕКИНИҢ аты хемише янындады. Олар 500 метр чуңлукдакы гараңкы ерасты гечелгеден (шахтадан) көмүр дашаярдылар. Антуаның какасы шахта хеләкчилигинде яраланып, ишден галмалы болды. Шол себәпли Антуан какасының ерине хер гүн докуз сагатлап шахтада ишледи. Антуан хем бир сапар шахта хеләкчилинде зордан башыны гутарыпды.

1920—1930-нҗы йылларда Францияда поляк машгалаларында бирнәче чага дүнйә инди. Антуан хем оларың бириди. Польшаның раятлары нәме үчин Франция гөчүп гелдилер? Биринҗи җахан уршы тамамлананда Польша гарашсызлыгыны алды, эмма илатың санының артмагы юртда кынчылык дөретди. Францияда болса уруш себәпли миллионларча эркек адамлар вепат болдулар ве көмүр газян ишчилер етмезчилик эдйәрди. 1919-нҗы йылың сентябрында Франция билен Польша дөвлетлери өзараларында илатың гөчмеги барада ылалашык баглашдылар. Шейлеликде, 1931-нҗи йылда Польшадан Франция гөчүп геленлериң саны 507 800 адама етди. Олар юрдуң демиргазык тарапында көмрүң бар ерлеринде месген тутдулар.

Польшаның зәхметсөер раятлары юрдундан гөчүп гайтсалар-да, медениетини ве динини унутмадылар. 90 яшлы Антуан шейле ятлаяр: «Мениң бабам Җозеф Мукаддес Язгылардан сөз ачанда, оны гыммат сайяндыгы гөрүнйәрди. Какасы муны оглуның гурсагына гуюпдыр». Хер екшенбе гүни поляк шахдачылары ата-бабаларының эдиши ялы, иң говы эгин-эшиклерини гейип, ыбадатхана барярдылар. Дини-дүшүнҗелере бипервай гараян ерли яшайҗылар олары гөренде, гахар-газаба мүнйәрдилер.

1904-нҗи йылдан Мукаддес Язгылары өвренйәнлер Нор-Па-де-Кале шәхеринде ыхласлы вагыз эдип башладылар. Франция гөчүп гелен поляклар хем олар билен таныш болдулар. 1915-нҗи йылдан бәри «Гаравул диңи» журналы поляк дилинде хер ай чап эдилйәрди. 1925-нҗи йылда болса, «Алтын асыр» (хәзирки «Ояның!») журналы чыкып башлады. Поляк машгалаларың көпүси эне дилиндәки «Худайың арфасы» атлы китабыны йүрекден кабул эдиши ялы, Мукаддес Язгылара эсасланан журналлары-да хөвес билен окаярдылар.

 Антуан Худай барадакы хакыкаты дайысындан эшидйәр. 1924-нҗи йылда онуң дайысы илкинҗи сапар йыгнак душушыгына гатнашяр. Шол йыл Брюэ-ан-Артуа шәхеринде Мукаддес Язгылары өвренйәнлер илкинҗи гезек поляк дилинде конгрес гечирдилер. Мундан бир ай гечмәнкә, шол шәхерде Баш эдарамызың векили Җозеф Рутерфордың гечирен йыгнак душушыгына ики мүң адам гатнашды. Оларың көпүси полякды. Рутерфорд доган олара шейле дийди: «Ехова сизи Францияда вагыз этмәге сайлады. Инди сиз ве сизиң чагаларыңыз Францияның халкына көмек этмели. Сизе вагыз иши гарашяр! Ехова-да голдамак үчин ишчи ёллар!»

Хава, Ехова өз сөзүнде дурды! Поляк доган-уялар шахтада дер дөкүп ишлейши ялы, хош хабары-да ыхласлы вагыз эдйәрдилер! Хатда оларың көпүси Худай барадакы хакыкаты вагыз этмек үчин Ватанына доландылар. Меселем, Теофил Пиэсковски, Стефан Косяк ве Җан Забуда дагылар Польшаның әхли күнҗегинде хош хабары вагыз этмек үчин Франциядан гөчүп гайтдылар.

Поляк вагызчыларың көпүси Франциядакы доган-уялар билен гүйҗүни гайгырман вагыз эдйәрлер. 1926-нҗы йылда Сен-ле-Нобль шәхеринде гечирилен йөрите конгресе гелен адамларың 1000-иси поляк дилинде, 300-и француз дилинде диңледи. 1929-нҗы йылда чыкан «Йыллык китабында» шейле дийилйәр: «Шу йыл Худая өзүни багыш эдип, сувда чокундырылан поляк доган-уяларың саны 332 болды». Икинҗи җахан уршы башламанка, Франциядакы 84 йыгнагың 32-си поляк дилинде гечирилйәрди.

1947-нҗи йылда Польша хөкүмети өз раятларының Ватанына доланмагыны теклип эденде, Ехованың Шаятларының көпүси чакылыга сеслендилер. Муңа гарамаздан, шол йыл Франциядакы Патышалыгың вагызчыларының саны он гөтерим артды. 1948—1950-нҗи йылларда болса оларың саны 20, 23, хатда 40 гөтериме етди. 1948-нҗи йылда Францияның филиалы тәзе вагызчылары голдамак үчин, бәш саны этрап гөзегчисини белледи. Оларың дөрдүси полякды. Бу гуллуга Антуан Скалеки хем белленди.

Поляк доган-уяларың ата-бабалары хем агыр зәхмет чекйәрдилер, хем ыхласлы вагыз эдйәрдилер. Шу гүнлер Францияда яшаян Ехованың Шаятларының көпүси ата-бабаларының фамилиясыны гөтерйәрлер. Франция гөчүп гелен адамлар хак Худай барада билим алярлар. Меселем, Парижде француз дилинде гечирилйән йыгнаклара гараныңда, дашары юрт дилинде хас көп йыгнак душушыклары гечирилйәр. Хош хабарчылар Ватанына долансалар-да, дашары юртда яшасалар-да ыхласлы вагыз эдйәрлер. Олар Патышалыгың илкинҗи вагызчылары болан поляк доган-уялардан гөрелде алярлар (Франциядакы архивимизден).