Fetela kwa tshedimosetsong

Fetela go diteng

 GO THUSA LELAPA | GO GODISA BANA

Tsela ya go Ruta Basha go Dirisa Internet ka Pabalesego

Tsela ya go Ruta Basha go Dirisa Internet ka Pabalesego

KGWETLHO

Se o se utlwang mo dipegong tsa dikgang se dira gore o akanye gore Internet e tletse ka batho ba ba kgerisang ba bangwe, ba ba sotlang batho ka tsa tlhakanelodikobo le ba ba utswang tshedimosetso ka ba bangwe. Go a utlwala go bo o tshwenyegile: Ngwana wa gago wa mosha o dirisa Internet ka metlha mme go lebega a sa lemoge dikotsi tsa gone.

O ka kgona go ruta ngwana wa gago gore a dirise Internet ka pabalesego. Le fa go ntse jalo, sa ntlha sekaseka dilo dingwe tse o tshwanetseng go di itse ka Internet.

SE O TSHWANETSENG GO SE ITSE

Basha ba ka tsena mo Internet ka didirisiwa tse dinnye tsa ileketeroniki. Molao wa gore khomputara e tshwanetse go bewa mo lefelong le botlhe ba ka e bonang mo go lone o sa ntse o le mosola. Mme fa ngwana wa gago a na le tablet kgotsa smartphone e e kgonang go golagana le Internet, a ka dirisa Internet go feta le fa e le leng pele—ntle le tlhokomelo ya gago.

Fela ka gonne batho bangwe ba nna le dikotsi tsa dikoloi, seo ga se kaye gore go kgweetsa koloi go phoso. Go ntse jalo le ka go dirisa Internet. Re ka re, ngwana wa gago wa mosha o tshwanetse go ithuta go e kgweetsa ka kelotlhoko

Basha bangwe ba fetsa nako e ntsi thata mo Internet. Mosetsana mongwe wa dingwaga tse 19 a re: “Ke bula khomputara ke re ke leba melaetsa ya e-mail ka metsotso e le metlhano mme ke feleletsa ke lebelela dibidio ka diura di le mmalwa. Ke tlhoka boikgapo fela thata.”

Basha ba ka senola tshedimosetso e ntsi thata ka ga bone mo Internet. Batho ba ba boferefere ba ka golaganya tshedimosetso e mosha a e kwalang le ditshwantsho tse a di tsenyang gore ba nne le tshedimosetso e e jaaka gore o nna kae le gore o tsena sekolo kae le gore ke leng go a bong go se na ope mo gae.

Basha bangwe ga ba lemoge ditlamorago tsa se ba se tsenyang mo Internet. Se o se tsenyang mo Internet se tla nna moo. Ka dinako tse dingwe dikakgelo le dinepe tse di tlhabisang ditlhong di bonwa moragonyana—ka sekai, di bonwa ke motho yo o tlileng go go hira a batla go bona gore o motho yo o ntseng jang.

Le fa dikotsi tseo di le teng, gopola seno: Internet ga se mmaba wa gago. Go na le moo, se se ka go tsenyang mo mathateng ke go se e dirise ka botlhale.

 SE O KA SE DIRANG

Ruta mosha wa gago go baya dilo tsa botlhokwa kwa pele le go dirisa nako sentle. Go nna mogolo yo o nang le maikarabelo go akaretsa go ithuta go dira gore dilo tsa botlhokwa di tle pele. Puisano mo lelapeng, tiro ya sekolo e e direlwang kwa gae le ditiro tsa mo gae di botlhokwa go feta go itlosa bodutu ka Internet. Fa lobaka lo ngwana wa gago a lo fetsang a dirisa Internet lo sa go jese diwelang, mmeele ditekanyetso—gongwe o mmeela nako fa go tlhokega.—Molaomotheo wa Baebele: Bafilipi 1:10.

Ruta mosha wa gago go akanya pele a kwala sengwe mo Internet. Thusa mosha wa gago go ipotsa dipotso tse di jaaka tseno: A mafoko a ke tlogang ke a kwala a ka utlwisa mongwe botlhoko? Senepe seno se tla ama tsela e ke itsiweng ka yone jang? A ke ne ke tla tlhabiwa ke ditlhong fa batsadi ba me kgotsa bagolo ba bangwe ba ne ba ka bona senepe seno kgotsa mafoko ano? Ba ka akanya eng ka nna fa ba a bona? Nna nka akanya eng ka motho yo o tsentseng kakgelo kgotsa senepe se se ntseng jalo mo Internet?—Molaomotheo wa Baebele: Diane 10:23.

Ruta mosha wa gago go tshela go ya ka melao ya boitsholo—e seng go latela ditaelo fela. O ka se kgone go nna o beile mosha wa gago leitlho motsotso le motsotso, letsatsi lotlhe. Mo godimo ga moo, mokgele wa gago fa o le motsadi ga se go laola bana ba gago mme ke go ba thusa go dira gore “bokgoni jwa bone jwa go lemoga bo [thapisiwe] ka go dirisiwa gore bo farologanye se se siameng le se se sa siamang.” (Bahebera 5:14) Ka jalo, mo boemong jwa go gatelela gore melao le kotlhao ke tsone tsa botlhokwa, ruta ngwana wa gago boitsholo jo bo siameng. Ene o batla go itsewe e le motho yo o ntseng jang? O batla go itsewe ka mekgwa efe? Mokgele wa gago ke go thusa mosha wa gago go dira ditshwetso tse di botlhale, e ka tswa o na le ene kgotsa o se na le ene.—Molaomotheo wa Baebele: Diane 3:21.

“Bana ba itse thata ka thekenoloji. Batsadi bone ba itse thata ka botshelo”

Fela jaaka go kgweetsa koloi, go dirisa Internet go tlhoka gore o akanyetse dilo sentle—e seng fela go kgona go dirisa dilo tsa thekenoloji. Ka jalo, wena motsadi, go botlhokwa thata gore o kaele ngwana wa gago. Aitsane, go ntse jaaka moitse wa pabalesego ya Internet e bong Parry Aftab a lemogile: “Bana ba itse thata ka thekenoloji. Batsadi bone ba itse thata ka botshelo.”