15 NİSAN 2018
ERİTRE
İleri Yaştaki İki Yehova’nın Şahidi Eritre’de Hapishanede Hayatını Kaybetti
2018’in başlarında Habtemichael Tesfamariam ve Habtemichael Mekonen adındaki iki Yehova’nın Şahidi Asmara yakınlarındaki Mai Serwa Hapishanesinde hayatını kaybetti. İkisi de 2008 yazında inançları nedeniyle tutuklanmış ve hapsedilmişti. Yaklaşık on yıl zorlu hapishane şartlarına dayanmaları gerekti.
Tesfamariam 3 Ocak 2018 tarihinde Mai Serwa Hapishanesinde 76 yaşında aniden hayatını kaybetti. Hapishane arkadaşları onun felç geçirdiğini düşünüyorlar. Tesfamariam 1942 yılında Adi Yakulu, Mendefera’da (Eritre) dünyaya gelmişti. 1970 yılında bir Yehova’nın Şahidi olmuş ve haksız yere hapsedilmesine ve gördüğü kötü muamelelere rağmen inancından ödün vermeyi reddetmişti. O ardında karısı Leterberhan Bezabih’i, 4 oğlunu ve 3 kızını bıraktı.
Mekonen ise 6 Mart 2018 tarihinde Mai Serwa Hapishanesinde 77 yaşında hayatını kaybetti. Hapishane arkadaşları onun böbrek yetersizliği nedeniyle hayatını kaybettiğini düşünüyorlar. O, 1940 yılında Eritre’nin güneyindeki Kudo Felasi’de dünyaya gelmişti. 55 yılı aşkın zaman önce bir Yehova’nın Şahidi oldu ve o da Tesfamariam gibi haksız yere tutuklanmasına ve gördüğü kötü muamelelere rağmen inancından ödün vermedi. O ardında karısı Mihret Ellias’ı, bir oğlunu ve kızını bıraktı.
Haksız Tutuklama ve Kötü Muamele
Mekonen Haziran 2008’da yetkililer tarafından herhangi bir suçlamada bulunulmadan evindeyken tutuklanmıştı. Tesfamariam da Ağustos 2008’de evindeyken tutuklanmıştı. İkisi de kısa zaman içinde Asmara Çölü’nün kuzeyinde bulunan kötü bir nama sahip Meitir Kampına gönderildi. Orada insanlık dışı kötü muameleye ve şiddete maruz kaldılar. Yetkililer Şahitlere özel bir ceza uyguladı ve onları Ekim 2011’den Ağustos 2012’ye kadar yarısına kadar toprağa gömülü metal bir konteynere hapsettiler. Su ve besin yetersizliğinin yanı sıra tutuklular orada aşırı yaz sıcaklarına maruz kaldı. Bunun sonucunda bazıları uzun süren hastalıklarla mücadele etmek zorunda kaldı.
2017 yılında yetkililer, Şahitleri Meitir Kampından Mai Sewa Hapishanesine naklettiler. Orada ailelerinden gıda yardımı almalarına ve ciddi şekilde hastalandıklarında tıbbi tedavi görmelerine izin veriliyor. Tutuklular biraz daha iyi koşullardaki bir hapishaneye nakledildikleri için mutlular. Ancak ne yazık ki Tesfamariam ve Mekonen daha önce gördükleri kötü muameleden sonra tam olarak toparlanamadıkları için hayatlarını kaybettiler.
Eritre’de hapiste ya da salıverildikten kısa bir süre sonra yaşamını kaybeden tek Yehova’nın Şahidi Tesfamariam ve Mekonen değil. İnsanlık dışı hapishane koşulları ve kötü muamele yüzünden daha önce de iki Şahit hapishanede, üç Şahit de salıverildikten kısa süre sonra hayatını kaybetmişti. Önceki yıllarda salıverilen en az yedi Yehova’nın Şahidi de hapishanede gördükleri kötü muamele nedeniyle hâlâ ciddi sağlık problemleriyle boğuşuyor. Eritre’de 53 Şahit hâlâ inançları nedeniyle hapiste. Onların arasında Habtemichael Tesfamariam’ın kardeşi Tareke de bulunuyor.
Yapılan Kötü Muamele Bir “İnsanlık Suçu”
8 Haziran 2016’da Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi Eritre’deki İnsan Hakları Soruşturma Komisyonunun verdiği bilgilere dayanarak bir rapor yayımlamıştı. Konsey, Eritre’den ‘din ve inanç özgürlüklerine saygı göstermesini’ ve ‘Yehova’nın Şahitleri gibi gruplara ait kişilere dini inançları yüzünden uygulanan hukuksuz tutuklama ve göz altına almaları sona erdirmesini’ talep etmişti. Konsey, Eritre’nin dinleri nedeniyle bireylere uyguladığı kötü muamelenin bir “insanlık suçu” olduğunu belirtmişti.
Yehova’nın Şahitleri uluslararası kamuoyunun Tesfamariam ve Mekonen’in ölümlerine tepkisiz kalmamasını ümit ediyor. Ayrıca bu gibi acı olayların, Eritre’de adaletli yetkililerin inançları nedeniyle haksız yere hapsedilen kişilerin lehinde adım atmalarını sağlamasını umuyor.