OKUYUCULARIMIZ SORUYOR . . .
Noel Âdetleri Yaratıcıyı Neden Memnun Etmez?
Noel uzun zamandır İsa peygamberin doğumunu anmak için kutlanan geleneksel bir Hıristiyan bayramı olarak görülür. Fakat bu bayramda yerine getirilen birçok âdete bakılınca bunların İsa’nın doğumuyla nasıl bir bağlantısı olduğu merak ediliyor.
Öncelikle Noel Baba efsanesini ele alalım. Neşeli, beyaz sakallı, al yanaklı ve kırmızı kıyafetli Noel Baba karakterinin, 1931 yılında Kuzey Amerika’daki bir içecek firmasının başarılı Noel reklamının bir ürünü olduğu biliniyor. 1950’lerde bazı Brezilyalılar Kızılderili Dede olarak bilinen efsanevi bir yerli karakteri Noel Babanın yerine geçirmeye çalıştı. Peki sonuç ne oldu? Profesör Carlos E. Fantinati’ye göre Noel Baba sadece Kızılderili Dede’yi değil, “çocuk İsa’yı da geride bırakarak 25 Aralık bayramının resmi temsilcisi haline geldi.” Peki Noel Bayramının tek yanlış tarafı Noel Baba gibi efsaneler midir? Cevap için ilk Hıristiyanların yaşadığı döneme bakalım.
Encyclopedia Britannica şöyle diyor: “Hıristiyanlığın ilk iki yüzyılında, inancı uğruna şehit edilenlerin doğum gününün anılmasına karşı güçlü bir muhalefet vardı; bu İsa’nın doğum günü için de geçerliydi.” Peki neden? Çünkü Hıristiyanlar doğum günü kutlamalarını kesinlikle kaçınılması gereken putperest bir âdet olarak görüyordu. Aslında Kutsal Kitapta da İsa’nın doğum tarihinden hiç bahsedilmez.
İlk Hıristiyanların doğum günü kutlamalarıyla ilgili bu net tutumuna rağmen MS dördüncü yüzyılda Katolik Kilisesi Noel’in kutlanmasına karar verdi. Putperest Roma dinleri ve onların kış gündönümü bayramları çok popülerdi; kilise bu engelleri ortadan kaldırarak konumunu güçlendirmek istiyordu. Bir kitaba göre her yıl 17 Aralık ila 1 Ocak tarihlerinde “Romalıların çoğu ziyafet verir, oyunlar oynar, eğlenir, geçit törenlerine katılır ve tanrılarına tapınmak için başka kutlamalarda yer alırdı” (Christmas in America, Penne L. Restad). 25 Aralık’ta ise Romalılar Yenilmez Güneşin doğumunu kutluyordu. Kilise bu tarihte Noel Bayramını kutlamaya başlayarak birçok Romalının güneşin doğumu yerine İsa’nın doğumunu kutlamasını sağlamış oldu. Bir kitabın da dediği gibi Romalılar “kış ortası kutlanan bu bayramların gösterişinden hâlâ büyük zevk alıyordu” (Santa Claus, a Biography, Gerry Bowler). Aslında onlar ‘bu yeni bayramı eski âdetlerle kutlamaya devam ettiler.’
O halde açıkça görüldüğü gibi Noel kutlamasıyla ilgili asıl sorun bu kutlamanın kökeninde yatar. Stephen Nissenbaum, kitabında Noel için “Hıristiyanlık süsü verilmiş putperest bir bayramdan başka bir şey değil” dedi (The Battle for Christmas). Dolayısıyla Noel Bayramı hem Tanrı’nın hem de İsa peygamberin adına leke getirir. Peki bu önemsiz bir mesele midir? Kutsal Kitap şöyle der: “Doğrulukla kanunsuzluk arasında nasıl bir birlik olabilir? Ya da ışığın karanlıkla paylaştığı ne olabilir?” (2. Korintoslular 6:14). Eğri şekilde büyümüş bir ağaç gibi Noel Bayramı da ‘doğrultulamayacak’ kadar yoldan sapmış bir kutlamadır (Vaiz 1:15).