Ku Tsekatseka Lokukulu Ka Misava—Xana Vuprofeta Bya Bibele Byi Ri Yini Hi Mhaka Leyi?
Lembe ni lembe, ku va ni ku tsekatseka ka misava loku tlulaka makume ya magidi. Ku tsekatseka kun’wana a ku na khombo kambe ku tsekatseka lokukulu ku nga onha tindhawu to tala ni ku endla leswaku vanhu va xaniseka kumbe va fa. Mikarhi yin’wana ku vanga ni titsunami leti nga onhaka tindhawu leti nga ekusuhi ni lwandle ni ku dlayetela vanhu va kwalaho. Xana i khale Bibele yi vurile hi ku tsekatseka lokukulu ka misava?
Eka nhlokomhaka leyi
Xana Bibele yi profete hi ku tsekatseka ka misava?
Yesu u vulavule hi ku tsekatseka ka misava eka vuprofeta byakwe bya le Bibeleni. Marito yakwe ma tsariwe etibukwini tinharhu ta le Bibeleni hi tindlela leti landzelaka:
“Matiko ma ta hlaselana ni mifumo yi ta hlaselana, ku ta va ni ku kayivela ka swakudya ni ku tsekatseka ka misava etindhawini to hambanahambana.”—Matewu 24:7.
“Matiko ma ta hlaselana ni mifumo yi ta hlaselana; ku ta va ni ku tsekatseka ka misava etindhawini to hambanahambana; naswona ku ta va ni ku kayivela ka swakudya.”—Marka 13:8.
“Ku ta va ni ku tsekatseka lokukulu ka misava, naswona ku ta va ni ku kayivela ka swakudya ni mintungu.”—Luka 21:11.
Hikokwalaho, Yesu u vule khale leswaku ku ta va ni “ku tsekatseka lokukulu ka misava” naswona a ku ta va ni tinyimpi, ku kayivela ka swakudya ni mintungu. Sweswo hinkwaswo ka swona swi kombisa leswaku hi hanya emikarhini ya “makumu” kumbe “emasikwini yo hetelela.” (Matewu 24:3; 2 Timotiya 3:1) Loko hi vona ntlhandlamano wa mikarhi ya le Bibeleni, swi le rivaleni leswaku ‘masiku yo hetelela’ ma sungule hi 1914 ku ta fikela namuntlha.
Xana ku tsekatseka ka misava ka le mikarhini ya hina ku hetisisa vuprofeta bya Bibele?
Ina. Vuprofeta bya Yesu lebyi katsaka leswi a swi vuleke hi ku tsekatseka ka misava, byi fambisana hi ku helela ni swiendlakalo leswi hi swi vonaka namuntlha. Ku sukela hi 1914, ku ve ni ku tsekatseka ka misava loku tlulaka 1 950 naswona ku dlaye vanhu vo tlula timiliyoni timbirhi. a Xiya swikombiso swi nga ri swingani swa mhaka leyi.
2004—elwandle ra le Indiya. Ku tsekatseka ka misava ka mpimo lowu ringanaka 9.1, ku vange tsunami ematikweni ya 12 leyi dlayeke vanhu va kwalomu ka 225 000.
2008—eChina. Ku tsekatseka ka misava ka mpimo lowu ringanaka 7.9, ku onhe makaya ni madoroba naswona ku ringanyetiwa leswaku ku dlaye vanhu va kwalomu ka 90 000 ni ku vavisa vanhu lava ringanaka 375 000 naswona vanhu va timiliyoni va sale va nga ha ri na makaya.
2010—eHaiti. Ku tsekatseka ka misava ka mpimo lowu ringanaka 7.0 ni ntlhandlamano wa ku tsekatseka ka misava loku landzeleke, ku dlaye vanhu va kwalomu ka 300 000 naswona vanhu vo tlula miliyoni va sale va nga ri na makaya.
2011—eJapani. Vanhu va kwalomu ka 18 500 va file hikwalaho ka ku tsekatseka ka misava ka mpimo lowu ringanaka 9.0 ni tsunami leyi veke kona naswona vanhu vo tlula magidi va sale va nga ri na makaya. Muchini wa gezi lowu vuriwaka Fukushima wu onhakile naswona sweswo swi vange mhangu ya ku buluka ka nuclear. Endzhaku ka malembe ya khume, vanhu va kwalomu ka 40 000 a va nga ha swi lavi ku tlhelela emakaya ya vona lama nga ekusuhi ni muchini wa gezi hikwalaho ko chava ku tluleriwa hi mavabyi lama vangiwaka hi ti radioactive.
Xana byi hi khumba njhani vuprofeta bya le Bibeleni mayelana ni ku tsekatseka ka misava?
Vuprofeta bya le Bibeleni mayelana ni ku tsekatseka ka misava, byi hi tsundzuxa hi swilo leswi nga ta endleka ku nga ri khale. Yesu u te: “Loko mi vona swilo leswi swi endleka, swi tiveni leswaku Mfumo wa Xikwembu wu le kusuhi.”—Luka 21:31.
Bibele yi vula leswaku Mfumo wa Xikwembu i hulumendhe ya xiviri ya le tilweni leyi Hosi ya wona ku nga Yesu Kreste. Mfumo lowu hi wona lowu Yesu a dyondziseke valandzeri vakwe leswaku va wu khongelela.—Matewu 6:10.
Loko Mfumo wa Xikwembu wu fuma misava, Xikwembu xi ta endla leswaku timhangu ta ntumbuluko leti katsaka ku tsekatseka ka misava, ti nga ha vavisi vanhu. (Esaya 32:18) Lava vavisiweke emimirini ni le miehleketweni hi ku tsekatseka ka misava loku nga kona namuntlha, Xikwembu xi ta va horisa. (Esaya 65:17; Nhlavutelo 21:3, 4) Leswaku u dyondza swo tala hi mhaka leyi, hlaya nhlokomhaka leyi nge: “I Yini Leswi Mfumo Wa Xikwembu Wu Nga Ta Swi Endla?”
a Tinhlayo leti ti huma eka Global Significant Earthquake Database naswona va kume vuxokoxoko byebyo eka United States National Geophysical Data Center.