XIVUTISO 6
Ndzi Nga Wu Hlula Njhani Ntshikilelo Wa Tintangha?
A WU TA ENDLA YINI?
Ehleketa hi xiyimo lexi: Loko vana vambirhi lava Brian a nghenaka na vona xikolo va ri karhi va tshinela, u sungula ku khomiwa hi rhumbyana. Va ringete ku n’wi sindzisa kambirhi vhiki leri leswaku a dzaha. Sweswi se va ringeta ra vunharhu.
Un’wana wa vona u ri:
“Wa ha ri wexe ninamuntlha? Inge ndzi ku nyika nchumu lowu nga ta ku susa xivundza.”
U tsopeta tihlo kutani a humesa xin’wana ephakithini a nyika Brian.
Brian wa swi vona leswaku nchumu lowu a nyikiwaka wona i fole. U ya a chava ngopfu.
Brian u ri: “Ndzi mi byerile leswaku a ndzi . . . ”
Mufana lowun’wana u n’wi nghena enon’wini a ku: “U nga tiendli toya!”
Brian u kanya mbilu a ku: “A ndzi toya!”
Mufana lowun’wana u veka voko ekatleni ra Brian kutani a endla onge wa n’wi xavelela a ku: “Teka.”
Mufana lowun’wanyana u tshineta fole exikandzeni xa Brian kutani a n’wi hlevela a ku: “A hi nge byeli munhu. A swi nge tivi hi munhu.”
Loko a wu ri Brian a wu ta endla yini?
EHLEKETISISA HI MHAKA LEYI!
Xana tintangha ta Brian ti kale ti anakanya hi leswi ti swi endlaka? Xana ti tiendlele swiboho? Nikatsongo. Ti pfumele ku kuceteriwa hi vanhu van’wana. Ti lava ku amukeleka, hikwalaho ti endla leswi endliwaka hi van’wana.
Loko a wu langutane ni xiyimo lexi fanaka, a wu ta wu hlula njhani ntshikilelo wa tintangha?
-
TSHAMA U LUNGHEKILE
Bibele yi ri: “U tlharihile la voneke khombo kutani a tumbela, kambe la nga riki na ntokoto u ye emahlweni kutani u fanele a xupuriwa.” —Swivuriso 22:3.
Hi xitalo khombo u ri vona ra ha ri ekule. Hi xikombiso, a hi nge u vona ntlawa wa vana lava u nghenaka na vona xikolo le mahlweni va ri karhi va dzaha. Loko u anakanyisisa hi khombo leri u nga hlanganaka na rona, u ta swi lunghekela ku langutana na rona.
-
EHLEKETA
Bibele yi ri: “Hlayisani ripfalo lerinene.”—1 Petro 3:16.
Tivutise, ‘Ndzi ta titwa njhani hi ku famba ka nkarhi loko ndzi pfumela ku lawuriwa hi tintangha ta mina?’ I ntiyiso leswaku u nga ti tsakisa tintangha ta wena swa xinkarhana. Kambe u ta titwa njhani hi ku famba ka nkarhi? Xana u tiyimisele ku onha vuxaka bya wena ni Xikwembu leswaku u tsakisa vana lava u nghenaka na vona xikolo?—Eksoda 23:2.
-
ENDLA XIBOHO
Bibele yi ri: “Lowo tlhariha wa chava.”—Swivuriso 14:16.
Hi fanele hi tiendlela swiboho kutani hi kuma vuyelo bya kona. Bibele yi hi byela hi vavanuna lava endleke swiboho leswinene, ku nga Yosefa, Yobo na Yesu. Yi tlhela yi hi byela hi Kayini, Esawu na Yudasi, lava endleke swiboho leswi nga riki swinene. Xana u ta endla xiboho xa njhani?
Bibele yi ri: “Endla hi ku tshembeka.” (Pisalema 37:3) Loko se u anakanyisise kahle hi vuyelo bya kona naswona u endle xiboho, swi nga ha ku olovela ku byela vana lava u nghenaka na vona xikolo swivangelo swa wena naswona swi ta ku vuyerisa.
U nga karhateki, a swi vuli leswaku u fanele ku chumayela tintangha ta wena. Swi ta va swi ringene ku ALA hi rito leri twalaka ni hi xivindzi. Kumbe u nga ha papalata ku vutisiwa swivutiso swo tala hi ku vula u ku:
-
“Mi nga ndzi katsi!”
-
“A ndzi swi endli swilo swo tano!”
-
“Mi swi tiva kahle leswaku a ndzi swi endli swilo swo tano!”
Mhaka ya nkoka i ku hatla u hlamula hi xivindzi. Loko u endla tano, u nga ha hlamarisiwa hi ndlela leyi tintangha ta wena ti nga ta hatla ti miyela ha yona!Loko u pfumelela tintangha ta wena ti ku koka hi nhompfu, ti ta tlanga hi wena
NDLELA YO LANGUTANA NI KU HLEKURIWA
Ku vuriwa yini loko tintangha ta wena ti ku vungunya? Ku vuriwa yini loko ti ku, “Xana u toya?” Ku hlekuriwa ka muxaka wolowo i ntshikilelo wa tintangha. Xana u nga ti hlamula njhani? Ku ni tindlela timbirhi leti u nga ti hlamulaka ha tona.
-
U nga ha amukela leswi ti swi vulaka. (“Mi tiyisile, ndza chava!” Kutani u hlamusela xivangelo xa wena hi ku komisa.)
-
U nga ha tikhomisa tingana. Boxa xivangelo xa ku ala ka wena kutani u vula leswi nga ta n’wi endla a ehleketa. (“A ndzi nga swi tivi leswaku na n’wina ma dzaha!”)
Loko tintangha ta wena ti ya emahlweni ti ku hlekula, famba! Tsundzuka, loko wo ka u nga fambi, u ta tihoxa ekhombyeni. Loko u famba, u kombisa leswaku a wu swi lavi leswaku vanhu van’wana va ku endlisa leswi u nga swi laviki.
Ntiyiso hi leswaku a swi koteki ku wu papalata hi ku helela ntshikilelo wa tintangha. Kambe u nga tiendlela xiboho xa leswi u lavaka ku swi endla, u byela tintangha ta wena ndlela leyi u titwaka ha yona ivi u endla leswi lulameke. Kahlekahle, hi wena u faneleke u tiendlela xiboho.—Yoxuwa 24:15.