Mintokoto yi nga ri yingani ya le Britain yi ta ku pfuna ku vona leswaku ha yini u nga fanelanga u heleriwa hi ntshembo. U ta tlhela u vona leswi u nga ha swi endlaka leswaku u “cukumeta xinkwa xa wena evuandlalweni bya mati,” hi ndlela yo fanekisela, leswaku u pfuna lava nga si amukelaka ntiyiso.—Ekl. 11:1.

Nchumu wa nkoka lowu u faneleke u wu endla i ku tiyisela. U fanele u namarhela ntiyiso u tlhela u namarhela Yehovha. (Det. 10:20) Sweswo hi leswi endliweke hi Georgina. Loko a sungule ku dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha hi 1970, nuna wa yena Kyriacos, a a hlundzuke ngopfu. U ringete ku n’wi tshikisa ku dyondza, naswona a a nga pfumeleli Timbhoni leswaku ti nghena endlwini, a tlhela a teka minkandziyiso yihi na yihi ya Timbhoni ta Yehovha leyi a a yi kuma.

Loko Georgina a sungule ku ya eminhlanganweni ya vandlha, Kyriacos u hlundzuke ku tlula mpimo. Siku rin’wana u ye eHolweni ya Mfumo leswaku a ya sungula mholovo. Makwerhu un’wana wa xisati loko a xiya leswaku Kyriacos a a vulavula Xigriki ku antswa ku tlula Xinghezi, u bele makwerhu un’wana wa xinuna wa Mugriki riqingho loyi a a ri evandlheni rin’wana leswaku a ta va pfuna. Kyriacos u angule kahle eka ndlela leyinene leyi makwerhu loyi a n’wi khomeke ha yona, naswona ku ringana tin’hweti to hlayanyana, va kale va dyondza Bibele swin’we. Kambe endzhaku ka nkarhi Kyriacos u tshike ku dyondza.

Georgina u ye emahlweni a kanetiwa ku ringana malembe man’wana manharhu. Kyriacos u vule leswaku u ta n’wi tshika loko o khuvuriwa. Hi siku ra ku khuvuriwa ka yena, Georgina u khongele hi mbilu hinkwayo eka Yehovha a kombela leswaku Kyriacos a nga n’wi tshiki. Loko Timbhoni ti fika leswaku ti ta n’wi teka va ya enhlengeletanweni, Kyriacos u te: “Fambani. Hi ta mi landzela hi movha ya hina.” U ve kona eka xiyimiso xa nimixo a tlhela a vona nsati wa yena loko a khuvuriwa.

Endzhaku ka kwalaho nkaneto wa Kyriacos wu hungutekile, naswona hakatsongo-tsongo u hundzuke hi ndlela leyikulu. Endzhaku ka malembe ya kwalomu ka 40 a hlangane ro sungula ni Timbhoni, Georgina u vone nuna wa yena a khuvuriwa! I yini lexi pfuneke Kyriacos? U ri: “Ndza tsaka leswi Georgina a nga pfumelelangiki nchumu xi n’wi tshikisa ku gandzela Yehovha.” Georgina u ri: “A ndzi nga ta tshika ku gandzela Xikwembu xa mina, ku nga khathariseki nkaneto wa nuna wa mina. A ndzi tshama ndzi ri karhi ndzi khongela eka Yehovha, naswona a ndzi heleriwanga hi ntshembo.”

Nchumu wun’wana lowu nga endlaka u pfuna munghana wa wena wa vukati i ku hlakulela vumunhu bya Vukreste. Muapostola Petro u tsundzuxe vavasati lava nga Vakreste a ku: “Tivekeni ehansi ka vanuna va n’wina, leswaku, loko ku ri ni lava nga yingisiki rito, va ta kokiwa handle ka rito hi ku tikhoma ka vasati va vona.” (1 Pet. 3:1) Christine u yingise xitsundzuxo xolexo, hambileswi swi tekeke malembe yo tala leswaku a koka nuna wa yena. Loko a ve Mbhoni malembe yo tlula 20 lama hundzeke, nuna wa yena John a a nga pfumeli eka Xikwembu. John a a nga lavi ku katseka eka vukhongeri, kambe u swi xiyile leswaku vukhongeri lebyintshwa bya Christine a byi ri bya nkoka eka yena. Nuna wa yena u ri: “A ndzi swi vona leswaku a byi n’wi endla a tsaka. U ve ni xivindzi a tlhela a tshembeka, kutani leswi swi ndzi pfunile eka swiyimo swo tala swo tika.”

Christine a nga kalanga a sindzisa nuna wa yena ku amukela vukhongeri bya yena, naswona nuna wa yena u ri: “Christine u swi vonile to ho suka leswaku a swi ri swinene leswaku a nga vulavuli na mina hi vukhongeri bya yena, naswona hi ku lehisa mbilu u ndzi tshike ndzi dyondza hi rivilo ra mina ni hi ndlela ya mina.” Loko Christine a vona swihloko eka magazini wa Xihondzo xo Rindza kumbe wa Xalamuka! leswi vulavulaka hi mhaka leyi a swi tivaka leswaku John u ta yi tsakela, yo tanihi sayense ni ntumbuluko, a a n’wi komba a ku, “Ndzi anakanya leswaku u ta tsakela ku yi hlaya.”

Hi ku famba ka nkarhi, John u hume penceni kutani a sungula ku endla ntirho wo khathalela ntanga. Leswi se a a ri ni nkarhi lowu engetelekeke wo anakanya hi swivutiso swa nkoka evuton’wini, u sungule ku anakanyisisa hileswaku, ‘Xana hi ve kona hi xiwelo, kumbe hi vumbiwe hi xikongomelo xo karhi?’ Siku rin’wana makwerhu wa xinuna loyi John a a vulavula na yena u n’wi vutisile a ku, “A wu swi tsakeli ku dyondzeriwa?” John u ri: “Leswi sweswi se a ndzi pfumela eka Xikwembu, ndzi pfumerile ku dyondzeriwa.”

I swa nkoka swinene leswi Christine a nga heleriwangiki hi ntshembo! Endzhaku ka loko a khongele malembe ya 20 leswaku John a amukela ntiyiso, u khuvuriwile. Sweswi va tirhela Yehovha swin’we hi ku hiseka. John u ri: “I swilo swimbirhi leswi ndzi kokeke—musa ni xinghana xa Timbhoni. Naswona loko u tekane ni Mbhoni ya Yehovha, u ni munghana wa vukati la tshembekaka ni la nga riki na vutianakanyi.” Ina, Christine u tirhise marito lama kumekaka eka 1 Petro 3:1, naswona ma tirhile!

Ku vuriwa yini hi swichudeni swa Bibele leswi nga ha heleriwaka hi ku tsakela loku a swi ri na kona, hikwalaho ka swivangelo swo hambana-hambana? Hosi Solomoni u tsarile a ku: “Byala mbewu ya wena nimixo, naswona u nga ri wisisi voko ra wena ku fikela nimadyambu; hikuva a wu swi tivi leswaku leswi swi ta lulama kwihi, laha kumbe lahaya, kumbexana haswimbirhi swi ta va leswinene.” (Ekl. 11:6) Minkarhi yin’wana timbewu ta ntiyiso ti teka malembe yo tala ti nga si mila. Nilokoswiritano, munhu a nga ha hetelela a wu xiyile nkoka wa ku tshinela eka Xikwembu. (Yak. 4:8) Ina, siku rin’wana u nga ha kuma xihlamariso lexi tsakisaka.

Anakanya hi Alice la sukeke eIndiya a rhurhela eNghilandhi. Hi 1974 u sungule ku dyondza Bibele. A a vulavula Xihindi kambe a a lava ku antswisa Xinghezi xa yena. Alice u ye emahlweni a dyondzeriwa ku ringana malembe yo hlayanyana, naswona u ye eminhlanganweni yi nga ri yingani evandlheni ra Xinghezi. A a swi tiva leswaku leswi a a swi dyondza a ku ri ntiyiso kambe a a nga swi xiyi leswaku i swa nkoka. Handle ka swona, a a rhandza mali swinene naswona a a rhandza ku ya eswinkhubyanini. Eku heteleleni, Alice u tshike ku dyondza.

Endzhaku ka malembe ya kwalomu ka 30, Stella, loyi a a dyondzela Alice u kume papila leri humaka eka yena. A ri hlayeka hi ndlela leyi: “Ndza tshemba u ta tsaka ku tiva leswaku munhu loyi a a ri xichudeni xa wena xa Bibele ku sukela hi 1974 wa ha ku khuvuriwa entsombanweni wa muganga wa sweswinyana. U byi khumbe swinene vutomi bya mina. U byale mbewu ya ntiyiso eka mina, naswona hambileswi a ndzi nga si lunghekela ku nyiketela vutomi bya mina eka Xikwembu, mbewu yoleyo ya ntiyiso yi tshame yi ri kona emianakanyweni ni le mbilwini ya mina.”

Xana a ku humelele yini? Alice u vula leswaku u tshikileleke swinene endzhaku ka ku fa ka nuna wa yena hi 1997. U khongele eka Xikwembu. Ku nga si hela timinete ta khume, Timbhoni timbirhi leti vulavulaka Xipunjabi ti n’wi endzerile ekaya ka yena kutani ti n’wi siyela xiphephana lexi nge Hi Wihi Ntshembo Wa Varhandziwa Lava Feke? Alice u vone xikhongelo xa yena xi hlamuriwile hiloko a endla xiboho xa leswaku u fanele a hlanganyela ni Timbhoni ta Yehovha. Kambe a a ta ti kuma kwihi? U kume dayari ya khale leyi a yi ri ni adirese leyi Stella a a n’wi nyike yona a vula leswaku i ya vandlha ra Xipunjabi. Alice u ye eHolweni ya Mfumo yoleyo naswona u amukeriwe hi mandla-mambirhi hi vamakwerhu va xinuna ni va xisati lava vulavulaka Xipunjabi. Alice u ri: “Rirhandzu leri ndzi kombisiweke rona ndzi ri twile niloko se ndzi sukile eholweni naswona ri ndzi pfunile ku hunguta ntshikilelo wa mina.”

U sungule ku ya eminhlanganweni nkarhi na nkarhi naswona u tlhele a sungula ku dyondzeriwa Bibele, a dyondza ku vulavula kahle ni ku hlaya kahle Xipunjabi. U khuvuriwe hi 2003. U gimete papila leri a ri tsaleleke Stella hi ndlela leyi, “Ndza nkhensa swinene leswi u byaleke timbewu toleto malembe ya 29 lama hundzeke nileswi u ndzi vekeleke xikombiso lexinene leswaku ndzi xi landzela.”

“Ndza nkhensa swinene leswi u byaleke timbewu toleto malembe ya 29 lama hundzeke nileswi u ndzi vekeleke xikombiso lexinene leswaku ndzi xi landzela.”—Alice

U nga dyondza yini eka mintokoto leyi? Swi nga ha teka nkarhi wo leha ku tlula lowu u wu languteleke, kambe loko munhu a lava ku tiva Xikwembu, a tshembeka naswona a titsongahata, Yehovha u ta n’wi pfuna leswaku a twisisa ntiyiso a tlhela a wu amukela. Tsundzuka marito ya le xifanisweni xa Yesu, lama nge: “Mbewu yi huma yi kula yi tlhela yi leha, kambe [mubyari] a nga yi tivi ndlela leyi swi endlekeke ha yona. Misava yi tivekela mihandzu hi yoxe hakatsongo-tsongo, yi sungula hi xikhava, ku landza xichocho xa rihlanga, ku hetelela tindzoho to tala exichochweni.” (Mar. 4:27, 28) Ku kula koloko ku endleka hakatsongo-tsongo naswona ku endleka ‘hi koxe.’ Entiyisweni, muhuweleri un’wana ni un’wana wa Mfumo a nga swi tivi leswaku swi ta endleka njhani. Hikwalaho yana emahlweni u byala hi xitalo. U nga ha tshovela hi xitalo.

Naswona u nga rivali leswaku xikhongelo i xa nkoka. Georgina na Christine a va tshamela ku khongela eka Yehovha. Loko u “phikelela exikhongelweni” naswona u nga heleriwi hi ntshembo, “endzhaku ka masiku yo tala,” u nga ha tlhela u kuma “xinkwa” lexi u xi cukumeteke evuandlalweni bya mati.—Rhom. 12:12; Ekl. 11:1.