Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

LESWI BIBELE YI SWI VULAKA

Tilo

Tilo

Vanhu va ni mavonelo lama nga faniki hi mhaka ya tilo naswona ku kanetaniwa hi yona. Kambe leswi Bibele yi swi dyondzisaka hi mhaka leyi swi hambanile ni leswi vanhu vo tala va dyondzisiweke swona.

I yini tilo?

LESWI VAN’WANA VA SWI VULAKA

Ku ni tidyondzo to hambanahambana mayelana ni tilo ni xikongomelo xa rona. Hi xikombiso:

  • Vo tala lava tivulaka Vakreste va nga pfumelelana ni New Catholic Encyclopedia, leyi vulaka leswaku tilo i “kaya ra vanhu lava katekisiweke lava feleke eHosini.”

  • Rabi Bentzion Kravitz u vula leswaku Xiyuda xi dzika ngopfu eka vutomi bya sweswi ku tlula bya le ndzhaku ka rifu. Kambe u ringanyeta leswaku “etilweni moya wu kuma ntsako lowukulu—wu vona Xikwembu ni ku titwa wu ri ekusuhi na xona ku tlula enkarhini lowu hundzeke.” Hambiswiritano Kravitz u vula leswaku “hambi leswi Xiyuda xi pfumelaka eka tilo, nawu wa Xiyuda lowu vuriwaka Torah a wu vulavuli ngopfu hi mhaka ya tilo.”

  • Mahindu ni Mabudha va pfumela leswaku tilo ri kona hi swiyenge swo tala. Va vula leswaku munhu u tshama kona swa nkarhinyana, endzhaku a nga tswariwa ra vumbirhi laha misaveni kumbe a yisiwa eNirvana kumbe eBuddhahood, ku nga xivandla lexi tlakukeke ku tlula tilo.

  • Van’wana va ala tidyondzo hinkwato ta vukhongeri leti vulavulaka hi tilo va tlhela va vula leswaku a ti twisiseki.

Vanhu va ni mavonelo lama nga faniki hi mhaka ya tilo

LESWI BIBELE YI SWI DYONDZISAKA

EBibeleni, rito leri nge “tilo” ri ni tinhlamuselo to tala. Hi xikombiso:

  • Genesa 1:20 yi hlamusela ku tumbuluxiwa ka swinyenyana leswi ‘hahaka ehenhla ka misava ni le henhla exibakabakeni xa matilo.’ Emhakeni leyi, rito leri nge “matilo” ri hlamusela xibakabaka, ku nga tilo leri hi ri vonaka.

  • Esaya 13:10 yi vulavula hi “tinyeleti ta matilo ni nhlengeleto wa tinyeleti,” leswi hi swi vitanaka mpfhuka.

  • Bibele yi vula leswi hi Xikwembu, ‘endhawini ya wena leyi u tshamaka eka yona ematilweni,’ yi tlhela yi vula leswaku ku ni ‘tintsumi etilweni.’ (1 Tihosi 8:30; Matewu 18:10) Xiya leswaku rito leri nge “matilo” ni leri nge “tilo” a hi swigego, kambe ma hlamusela ndhawu ya xiviri yo tshama eka yona. *

“Languta u ri etilweni, u vona u ri evutshan’weni bya wena byo tlakuka bya ku kwetsima ni ku saseka.”Esaya 63:15.

Xana vanhu hinkwavo lavanene va ya etilweni loko va fa?

Bibele a yi dyondzisi swona leswaku misava i kaya ra vanhu ra xinkarhana laha va rindzeleke ku fa kutani va ya hanya etilweni. Bibele yi swi veka erivaleni leswaku rifu a ku nga ri xona xikongomelo xo sungula xa Xikwembu hi vanhu. Xiya:

  • Xikwembu xi byele vatekani vo sungula xi ku: “Tswalanani mi andza, mi tata misava.” (Genesa 1:28) Misava a yi fanele yi va kaya ra vanhu ra hilaha ku nga heriki, laha a va ta tshama eka rona hilaha ku nga riki na makumu. Rifu a ri ta va kona eka wanuna ni wansati wo sungula ntsena loko va nga yingisi Xikwembu. Lexi twisaka ku vava, va hlawule ku ka va nga xi yingisi.—Genesa 2:17; 3:6.

  • Ku nga yingisi ka wanuna wo sungula ku vange rifu, ku nga ri eka yena ni nsati wa yena ntsena kambe ni le ka vatukulu va vona. (Varhoma 5:12) Xana sweswo swi endle leswaku vanhu hinkwavo va nga ha vi na ntshembo?

  • Bibele yi ri “ku ni matilo lamantshwa ni misava leyintshwa leswi hi swi rindzeleke hi ku ya hi xitshembiso xa yena.” * (2 Petro 3:13) Hi ku tirhisa Mfumo wa xona, Xikwembu xi ta endla leswaku misava yi tlhela yi va leswi a xi lava yi va xiswona kutani “rifu a ri nge he vi kona.” (Nhlavutelo 21:3, 4) Xana ndzimana leyi yi vulavula hi vutomi bya le tilweni kumbe bya laha misaveni? Leswaku nchumu wo karhi wu ‘nga ha vi kona’ wu fanele wu rhanga wu va kona. Kambe rifu a ri si tshama ri va kona etilweni. Kutani swa twisiseka leswaku ndzimana leyi yi vulavula hi leswi nga ta endleka laha misaveni, laha hi endleriweke ku tshama kona ni vanhu lava hi va rhandzaka. Bibele yi tlhela yi vula leswaku vafi va ta tlhela va hanya kutani va hlangana ni varhandziwa va vona.—Yohane 5:28, 29.

Vanhu vo tala va tsakisiwe hi ku dyondza leswi Bibele yi swi dyondzisaka hi tilo. Hi xikombiso, George loyi a a ri Mukhatoliki u ri: “Leswi Bibele yi swi dyondzisaka hi ku hanya emisaveni hilaha ku nga heriki swa chavelela. Swa twisiseka ku tlula ku ya etilweni.” *

“Loko ku ri matilo, i matilo ya Yehovha, kambe misava u yi nyike vana va vanhu.”Pisalema 115:16.

^ ndzim. 13 Entiyisweni, Xikwembu i moya, a hi munhu wa nyama. (Yohane 4:24) Hikwalaho, ndhawu leyi xi tshamaka eka yona yi fanele yi va xivandla xa moya lexi hambanaka ni vuako hinkwabyo lebyi hi byi vonaka.

^ ndzim. 19 Xiga lexi nge “misava leyintshwa” a xi vuli pulanete yin’wana leyintshwa; kambe xi vula tinxaka ta vanhu lava hanyaka laha misaveni lava amukeriwaka hi Xikwembu.—Pisalema 66:4.

^ ndzim. 20 Bibele yi dyondzisa leswaku ehansi ka Mfumo wa Xikwembu, lava nga ta hanya etilweni—i 144 000, va hlawuriwile leswaku va ta fuma na Yesu etilweni.—1 Petro 1:3, 4; Nhlavutelo 14:1.