TEKELELA RIPFUMELO RA VONA | DAVHIDA
“Nyimpi I Ya Yehovha”
DAVHIDA u kanye mbilu loko masocha ma hundza ekusuhi na yena hi ku gwirima. A va chuhile loko va baleka laha nyimpi a yi hisa kona. I yini lexi a xi va endla va chava? Swi nga ha endlaka Davhida a va twe va vula rito rin’we hi ku phindhaphindha hi leswi a va chava. A va vula vito ra wanuna. Wanuna loyi a yime exintshabyanini naswona swi nga ha endlaka leswaku a ku ri ro sungula Davhida a vona wanuna wa xihontlovila wo fana na yena.
Goliyadi! Davhida a swi vona leswaku ha yini masocha a ma chava wanuna loyi, a a ri wanuna wa xihontlovila. Hambiloko a nga havelanga swihlomo swakwe swa nyimpi, a a tika ku tlula vavanuna vambirhi lavakulu. Kambe a a hlomile naswona a a ri wanuna wa matimba tlhelo socha leri nga ni ntokoto. A a lava munhu loyi a ta lwa na yena. Anakanya hi loko a ri karhi a huwelela, exintshabyanini hinkwaxo ku twala rito rakwe leri chavisaka masocha ya Israyele, ni hosi ya vona Sawulo. A a la lava leswaku ku rhelela wanuna leswaku a a ta lwa na yena!—1 Samuwele 17:4-10.
Vaisrayele ni hosi ya vona Sawulo a va chava. Loko Davhida a twa hi mhaka leyi se a swi ri ni n’hweti swi ri karhi swi endleka. Mavuthu ya Vafilista ni ya Vaisrayele a va lo yima loko Goliyadi a ri karhi a va tlhontlha siku ni siku. Davhida a a karhatekile. Hi nga anakanya hi hosi ya Israyele ni masocha yakwe ku katsa ni vabuti wa Davhida vanharhu va ri karhi va rhurhumela hi ku chuha! Eka Davhida muhedeni loyi a ngo khomisa masocha ya Vaisrayele tingana ntsena kambe a rhukana Xikwembu xa vona ku nga Yehovha! Kambe Davhida loyi a ha ri mufana a ta endla yini ha swona? Naswona hina namuntlha hi nga dyondza yini eka ripfumelo ra Davhida?—1 Samuwele 17:11-14.
“N’WI TOTE, HIKUVA LOYI HI YENA!”
A hi kambisiseni leswi humeleleke eka tin’hweti to hlayanyana emahlweni ka kwalaho. Dyambu a ri ri karhi ri pela loko Davhida a ri karhi a khathalela tinyimpfu ta tata wakwe eswintshabyanini ekusuhi ni le Betlehema. A ri mphohlo ku fana ni le vuntshweni byakwe, wa ribungwana a tlhela a va ni mahlo yo saseka. A rhandza ku tlanga haripa. A tsakisiwa hi ntumbuluko wa Xikwembu naswona ndlela yakwe ya ku tlanga vuyimbeleri hi vutshila yi endle leswaku a tshamela ku byi tlanga. Kambe madyambu man’wana Davhida u vitaniwile. Tata wakwe a a lava ku n’wi vona hi ku hatlisa.—1 Samuwele 16:12.
U kume tata wakwe Yese a ri karhi a vulavula ni wanuna loyi a dyuharile swinene. A kuri muprofeta wo tshembeka Samuwele. Yehovha a n’wi lerise ku tota n’wana un’we wa Yese leswaku a va hosi leyi landzelaka ya Israyele! Samuwele u rhange a vona vamakwavo va nkombo va Davhida, kambe Yehovha a swi veke erivaleni leswaku a nga hlawulanga vona. Loko Davhida a fika, Yehovha u byele Samuwele a ku, “N’wi tote, hikuva loyi hi yena!” Samuwele u teke rimhondzo ra mafurha a tota Davhida exikarhi ka vamakwavo vakwe ehlokweni. Vutomi bya Davhida byi sungule ku cinca kwalaho. Bibele yi ri: “Moya wa Yehovha wu sungula ku tirha ehenhla ka Davhida ku sukela esikwini rero ku ya emahlweni.”—1 Samuwele 16:1, 5-11, 13.
Xana Davhida u sungule ku lava ku vekiwa hosi hi nkarhi wolowo? Doo! U rindzele moya wa Yehovha 1 Samuwele 17:34-36; Esaya 31:4.
ku va wona wu n’wi kongomisa. U ye emahlweni ni ntirho wakwe wa xiyimo xa le hansi wa vurisi. A kuri ntirho lowu a wu endla hi ku tinyiketela ni xivindzi. Ntlhambi wa tata wakwe wu tshame wu xungetiwa kambirhi, hi nghala ni hi berhe. Davhida a nga ringetanga ku tsutsuma. Ku ri na sweswo u sirhelele tinyimpfu ta tata wakwe hi ku lwa ni swiharhi sweswo. U dlaye swivandzana swa nhova kambirhi hi mavoko!—Endzhaku ka nkarhinyana Davhida u vitaniwile nakambe. Ndhuma yakwe yi fike ni le tindleveni ta Hosi Sawulo. Hambileswi Sawulo a ha ri nhenha ya nyimpi, Yehovha a nga ha n’wi tsakeli hileswi a xandzukeleke swileriso swakwe. Moya wa Yehovha a wu nga ha tirhi eka yena hikuva a ri ni langutelo ro biha, mavondzo a tlhela a va ni madzolonga. Loko Sawulo a karhatekile emoyeni, nchumu lowu a wu endla a phyuphya emianakanyweni a ku ri vuyimbeleri. Vatirhi va Sawulo va vone ndlela leyi Davhida a chayaka ha yona haripa ni ndlela leyi a lwaka ha yona nyimpi. Davhida u vitanile, Sawulo u byi tsakerile vuyimbeleri bya yena naswona u ve murhwali wakwe wa swihlomo swa nyimpi.—1 Samuwele 15:26-29; 16:14-23.
Hilaha ku fanaka vantshwa va nga dyondza swo tala eka swiendlo swa Davhida. Xiya leswaku a khomeke hi swilo leswi a swi endla a va kusuhi na Yehovha. A ri ni vuswikoti byo endla swilo, laha swi endleke leswaku swi olova ku va a tirhisiwa. Ku tlula hinkwaswo, u pfumelele ku kongomisiwa hi moya wa Yehovha. I dyondzo ya nkoka eka hina hinkwerhu!—Eklesiasta 12:1.
“U NGA PFUMELELI MBILU YA WANUNA UN’WANA NI UN’WANA YI HELA MATIMBA ENDZENI KA YENA”
Hambileswi a tirhela Sawulo, Davhida a pfa a muka leswaku a ya khathalela tinyimpfu naswona mikarhi yin’wana a teka nkarhi a nga si vuya. Siku rin’wana tata wakwe Yese u n’wi rhume leswaku a ya pfuxela vamakwavo vakwe vanharhu, lava a va ri enyimpini. Davhida u yingisile kutani a rhwala swakudya a ya enkoveni wa nkuhlu. Loko Davhida a fika u tshoveke mbilu hi leswi a nga swi vona, mavuthu lawa hamambirhi a ma ba hungwe ra nyimpi hilaha swi hlamuseriweke hakona eku sunguleni ka xihloko lexi. A va langutanile ematlhelo hamambirhi ya nkova.—1 Samuwele 17:1-3, 15-19.
Davhida a nga ta swi tiyiselela ku vona Mufilista a tlhontlha Yehovha. A swi endlekisa ku yini leswaku vuthu ra Yehovha, Xikwembu lexi hanyaka ri chava wanuna loyi a nga muhedeni? Goliyadi a swi fana ni loko a tlhontlha Yehovha eka Davhida. Davhida u byele masocha leswaku a nga n’wi hlula Goliyadi. Swi nga si ya kwihi, makwavo wakwe lonkulu Eliyabu u n’wi twile loko a vulavula. U n’wi hlundzukerile, a n’wi hehla hileswaku xikongomelo xakwe a ku ri ku ta hlalela nyimpi. Davhida u n’wi hlamule a ku: “Xana se ndzi endle yini sweswi? Xana a ku nga ri rito ntsena!” Kambe u ye emahlweni a vula rito leri fanaka ni ro sungula malunghana ni ku hlula Goliyadi, kukondza un’wana a swi twa, a byela Sawulo. Hosi yi lerise leswaku Davhida a tisiwa eka yona.—1 Samuwele 17:23-31.
Davhida u vule marito yo khutaza eka hosi malunghana na Goliyadi, u te: “U nga pfumeleli mbilu ya wanuna un’wana ni un’wana yi hela matimba endzeni ka yena.” Sawulo ni vavanuna vakwe se a va hele matimba hikwalaho ka Goliyadi. Kumbexana 1 Samuwele 17:32.
va endle xihoxo hi ku rhanga va tipimanisa ni xihontlovila lexi. Va anakanya hiloko xi va hlula hi ku olova. Kambe Davhida a nga vanga ni langutelo rero nikatsongo. Hi ta swi xiya leswaku Davhida u fanise xiphiqo lexi ni ku dya vuswa. U kombele ku lwa na Goliyadi.—Sawulo u arile, a ku: “A wu nge swi koti ku ya eka Mufilisita loyi u ya lwa na yena, hikuva wena wa ha ri mufana kasi yena i wanuna wa nyimpi ku sukela a ha ri mufana.” Xana Davhida a ri ntsongo hakunene? Doo, kambe a ri tsongo ku va a hlanganyela enyimpini naswona a languteka a ha ri muntshwa. Kambe a tiveka tanihi mulwi loyi a nga ni vurhena naswona a hundzile emalembeni ya vuntshwa.—1 Samuwele 16:18; 17:33.
Davhida u tiyisekise Sawulo hi ku n’wi hlamusela hi leswi humeleleke hi nghala ni bere. Xana o ti kukumuxa? Doo. Davhida a yi tiva ndlela leyi a swi hluleke ha yona swiharhi sweswo. U te: “Yehovha loyi a ndzi kutsuleke eka rhuva ra nghala ni le ka rhuva ra bere, hi yena la nga ta ndzi kutsula evokweni ra Mufilisita loyi.” Sawulo u lan’wile, kutani a ku: “Famba, onge Yehovha a nga va na wena.”—1 Samuwele 17:37.
Xana wa swi lava ku va ni ripfumelo ro fana ni ra Davhida? Xiya leswaku ripfumelo ra Davhida a ri lo tumbuluka hi xitshuketa. A ri ni ripfumelo eka Xikwembu hikwalaho ka vutivi ni ntokoto. A a swi tiva leswaku Yehovha i musirheleri loyi a nga ni rirhandzu naswona u hlayisa switshembiso swakwe. Loko hi lava ku va ni ripfumelo ro tano, hi fanele hi dyondza hi Xikwembu xa le Bibeleni. Loko hi hanya hileswi hi swidyondzaka, vuyelo bya kona byi ta tsakisa byi tlhela byi tiyisa ripfumelo ra hina.—Vaheveru 11:1.
“YEHOVHA U TA KU NYIKETA EVOKWENI RA MINA”
Eku sunguleni Sawulo u ringete ku vehela Davhida swihlomo swakwe swa nyimpi. A swi fana ni swihlomo swa Goliyadi, leswi endliweke hi koporo, leswi katsaka mahakatimba ya nsimbi. Davhida u ringete ku famba a swi ambarile, kambe u tsandzekile. A nga leteriwanga ku va socha, hi ndlela yoleyo a nga swi tolovelanga ku ambala swihlomo swa nyimpi, ngopfungopfu leswi a swi ambala hi Sawulo tanihi leswi a lehe ku tlula vanhu hinkwavo va le tikweni ra Israyele! (1 Samuwele 9:2) U swi hluvurile kutani a ambala mpahla ya vurisi, ku nga leyi a yi toloverile.—1 Samuwele 17:38-40.
Davhida u teke switirhisiwa swakwe swa vurisi, ku nga nkwama ni xipelupelu. Swi nga ha tikomba onge xipelupelu a ku ri nchumu wo vevuka, kambe a ku ri tlhari ra matimba. A xi endliwe hi mabandhi mambirhi ya dzovo, xi tlhela xi va ni xinkwamani lexitsongo emakumu ka xona. A veka ribye eka xipelupelu, kutani a xi ndziwita hi rivilo, a tshika tlhelo rin’we ra bandhi, ribye a ri ta huma hi matimba. Swipelupelu a swi tirha kahle lerova minkarhi yin’wana ni mavuthu a ma swi tirhisa.
Hambileswi nala wakwe a hlomile, Davhida u n’wi landzile. Hi nga ehleketa hi loko Davhida a ri karhi a khongela swi huma embilwini loko a korhama enkoveni lowu omeke leswaku a rhwalela maribye ya ntlhanu yo tswulungeka. Kutani a tsutsumela ku ya lwa.
Loko Goliyadi a vona nala wakwe u anakanye yini? Ha hlaya: “A sungula ku n’wi langutela ehansi hikuva a a ri mufana naswona a ri wa ribungwana a tlhela a saseka.” Goliyadi u tlhele a ku: “Xana ndzi mbyana leswi u taka eka mina u tamele tinhonga?” Entiyisweni u swi vonile switirhisiwa swa Davhida kambe a nga xi tekelanga enhlokweni xipelupelu xakwe. U rhuketele Davhida hi swikwembu swa Vafilisita a tlhela a hlambanya ku nyikela nyama yakwe eka tinyenyana ta matilo ni le ka swiharhi swa nhova.—1 Samuwele 17:41-44.
Ndlela leyi Davhida a anguleke ha yona yi kombisa ripfumelo leri tiyeke. Anakanya hi mufana a byela Goliyadi a ku: “U ta eka mina hi banga ni fumu ni tlhari, kambe mina ndzi ta eka wena hi vito ra Yehovha wa mavuthu, Xikwembu xa nxaxamelo wa nyimpi ya Israyele lexi u xi tlhontlheke.” Davhida a swi tiva leswaku matimba ya munhu ni tlhari a swi nga ri swa nkoka. Yehovha Xikwembu a ta xupula Goliyadi hileswi a nga n’wi xiximangiki, lerova Davhida u vule leswaku “nyimpi i ya Yehovha.”—1 Samuwele 17:45-47.
Davhida a swi vona leswaku Goliyadi a ri xihontlovila kumbe leswaku a hlomile. Kambe Davhida a nga swi pfumelelanga sweswo swin’wi chavisa. A nga
endlanga xihoxo lexi Sawulo ni vuthu rakwe va xi endleke. Davhida a nga tipimanisanga na Goliyadi. Ku ri na sweswo u langute Goliyadi hi ndlela leyi Yehovha a n’wi languta ha yona. Hambileswi a lehe timitara leti ringanaka 2.9, a tlhela a hundza vavanuna lavan’wana hinkwavo, kambe xana a ri njhani loko hi n’wi pimanisa ni muvumbi wa swilo hinkwaswo? Handle ko kanakana a ringana ni risokoti, naswona Yehovha a tiyimisele ku n’wi herisa.Davhida u tsutsumele eka nala wakwe, a humesa ribye enkwameni. U hoxe ribye exipelupelwini xakwe kutani a xi ndziwita xi ba nhloko ya Goliyadi, ku twakala mpfumawulo. Kumbexana Goliyadi ni mukhomi wa xitlhangu xakwe va tshinelele Davhida. Kahlekahle leswi Goliyadi a a lehe ngopfu, mukhomi wa xitlhangu a nga ta swi kota ku n’wi sirhelela nhloko yakwe. Naswona hi laha Davhida a korole kona.—1 Samuwele 17:41.
Davhida u humese ribye rakwe. Anakanya hi ku miyela loku veke kona loko ribye ri ri karhi ri kongoma nhloko. Yehovha u endle leswaku Davhida a nga hupi. Ribye a ri kongome nhloko, ri ba ri nghena emombyeni wa Goliyadi. Xihontlovila lexi xi wele ehansi. Mukhomi wa xitlhangu u tsutsumile hi ku chava. Davhida u teke tlhari ra Goliyadi a n’wi tsema nhloko ha rona.—1 Samuwele 17:48-51.
Eku heteleleni mbilu ya Sawulo ni masocha ti wile. Hikwalaho ka sweswo Sawulo ni masocha yakwe ya tlhele ya va ni xivindzi. Davhida u hlurile tanihi hileswi a nga byela Goliyadi leswaku u ta hlula: ‘Yehovha . . . u ta mi nyiketa evokweni ra hina.’—1 Samuwele 17:47, 52, 53.
Namuntlha malandza ya Xikwembu a ma ha hlanganyeli eka tinyimpi. Nkarhi wo tano wu hundzile. (Matewu 26:52) Kambe hi fanele hi tekelela ripfumelo ra Davhida. Ku fana na Davhida, hi fanele hi teka Yehovha a ri wa xiviri eka hina loyi a faneriwaka hi ku gandzeriwa a ri wexe hi tlhela hi n’wi xixima. Hi nga ha titwa hi tshikilelekile swinene, kambe matimba ya Yehovha ma nga hi pfuna hi hlula mintshikilelo yoleyo. Loko ho teka Yehovha tanihi Xikwembu xa hina naswona hi va ni ripfumelo eka yena ku fana na Davhida, a ku na swiphiqo leswi nga ta hi chavisa. A xi kona lexi nga hlulaka matimba ya Yehovha.