Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

KASI VIKAŴAKO VYEKHA?

Kanyama Ako Kali na Weya Wakuzizika

Kanyama Ako Kali na Weya Wakuzizika

NYAMA zinandi izo zikukhala mu maji ghakuzizima chomene zikuŵa na mafuta ghanandi agho ghakovwira kuti zileke kupima. Kweni kanyama kakuchemeka otter ako kakukhala mu nyanja, kakuthemba weya m’malo mwa mafuta.

Wonani fundo iyi: Kanyama aka kali na weya unandi chomene kuluska nyama yiliyose (maweya pafupifupi 155,000 pa sikweya sentimita yimoza). Para kali mu maji, mphepo zinyake zakuthukira zikukhalira mu maweya. Mphepo izi zikupangiska kuti maji ghakuzizima ghaleke kukhwaska thupi lake. Ntheura kakupima yayi.

Ŵasayansi ŵakuwona kuti pali vinandi ivyo ŵangasambirako ku kanyama aka. Iwo ŵayezga kupanga vyakuvwara vyamphepo ivyo vili na weya wakuyana na wa kanyama aka. Ŵasayansi ŵakuti “maji ghakunjira viŵi yayi usange chakuvwara chili na maweya ghanandi kweniso ghatali.” Fundo njakuti kanyama aka kali na champhepo chiwemi chomene kuluska champhepo chilichose.

Ŵasayansi ŵakugomezga kuti ŵangapanga vyakuvwara viwemi chomene ivyo vinganyewa yayi. Ŵanji ŵakuti para ivi vingachitika mbwe vingawovwira chomene ŵanthu awo ŵakuluta pasi pa nyanja zakuzizima chomene.

Kasi mukuti wuli? Kasi kanyama aka na weya wake wazizika uwu vikaŵako vyekha panji vikachita kulengeka?