E tau‵tali fakapili‵pili matou ki te Tusi Tapu i te fakamanatuga o te ‵Kaiga a te Aliki i te Afiafi, telā e lauiloa foki e pelā me ko “te ‵kaiga a te Aliki,” te ‵Toe ‵Kaiga, mo te Fakamanatuga o te mate o Iesu. (1 Kolinito 11:20; Tusi Tapu, Tuvalu) E ‵kese mai i ei, a talitonuga mo faifaiga e uke kolā e fakaaoga i nisi lotu i te fakamanatuga tenei e se fakavae ki te Tusi Tapu.

 A te pogai o te ‵Kaiga a te Aliki i te Afiafi ke fakamasaua i ei a Iesu, mai te fakaasi atu te ‵tou loto fia‵fia ki tena taulaga mō tatou. (Mataio 20:28; 1 Kolinito 11:24) A te fakamanatuga tenei e sē se sauniga tapu faka-te-lotu io me se faifaiga fakalotu telā e mafai o fakamagalo i ei a agasala. a E akoako mai i te Tusi Tapu me e mafai o fakamagalo ‵tou agasala, e auala fua i te fakatuanaki ki a Iesu, kae e se auala mai i se faifaiga fakalotu.​—Loma 3:​25; 1 Ioane 2:​1, 2.

 Ne fakatonu atu a Iesu ki ana soko ke fakamanatu a te ‵Kaiga a te Aliki i te Afiafi, kae ne seki taku ‵tonu atu ne ia me e ‵tau o fai fakafia. (Luka 22:19) E mafau‵fau a nisi tino me e ‵tau o fakamanatu fakatasi i te masina, kae e mafau‵fau a nisi tino me e ‵tau o fakamanatu i vaiaso katoa, aso katoa, i nai taimi i aso takitasi, io me ko so se taimi e mafaufau se tino me se mea ‵lei ke fakamanatu. b Kae konei la a nisi manatu ‵tonu e ‵tau o mafau‵fau ki ei.

 Ne kamata ne Iesu a te ‵Kaiga a te Aliki i te Afiafi i te po o te masina o te Paseka faka-Iutaia, kae ne mate fakamuli a ia i te aso foki eiloa tenā. (Mataio 26:​1, 2) A te mea tenei e sē se mea ne tupu fakafuasei fua. Ne fakatusa i te Tusi Tapu a te taulaga a Iesu ki te mamoe o te Paseka. (1 Kolinito 5:​7, 8) A te Paseka ne fakamanatu fakatasi fua i te tausaga. (Esoto 12:​1-6; Levitiko 23:5) E penā foki a Kelisiano mua, ne fakamanatu ne latou a te mate o Iesu fakatasi fua i te tausaga, c kae e tau‵tali a Molimau a Ieova ki te faifaiga tenā i te Tusi Tapu.

 A te faifaiga telā ne kamata ne Iesu e fesoasoani mai ke iloa ne tatou me e ‵tau o fai fakafia, kae penā foki te po masina mo te taimi o te Fakamanatuga. Ne kamata ne ia te Fakamanatuga mai tua o te tōga o te mata o te la i a Nisani 14, 33 T.A., e ‵tusa mo te kalena faka-te-Tusi Tapu. (Mataio 26:18-​20, 26) E tumau eiloa matou i te faiga o te Fakamanatuga i te po masina tenei i tausaga katoa, telā e fakaakoako matou ki te faifaiga ne fai ne Kelisiano mua. d

 E tiga eiloa ne pakū a Nisani 14, 33 T.A. ki te Aso Lima, a te fakamanatuga o te po masina tenei e mafai o pakū ki se aso fakaatea i tausaga takitasi. E mafai o iloa ne matou a te aso ka pakū ki ei a te po 14 o Nisani i tausaga takitasi mai te fakaaogaga o te lauga o taimi telā ne fakaaoga i taimi o Iesu, i lō te fakaaogaga o te auala i te kalena faka-Iutaia i aso nei. e

 Ne fakaaoga ne Iesu a te falaoa sē faka‵fete mo te uaina ‵kula telā ne ‵toe mai i te ‵kaiga o te Paseka ke fai ki ei te fakamanatuga fou. (Mataio 26:26-​28) I te tautali atu ki tena fakaakoakoga, e fakaaoga ne matou a te falaoa telā e seai se mea faka‵fete io me se isi mea aka ne fakaopoopo ki ei, fakatasi mo te uaina ‵kula, kae e se ko sua o vine io me ko uaina kolā ko oti ne fakamagalo io me e palu mo nisi mea.

 E fakaaoga ne nisi lotu a te falaoa telā ne fakaaoga i ei se mea faka‵fete io me ko te isi, kae ko te mea faka‵fete e masani o fakaaoga i te Tusi Tapu e pelā me se fakailoga o te agasala mo te masei. (Luka 12:1; 1 Kolinito 5:​6-8; Kalatia 5:​7-9) Tela la, ko te falaoa fua telā e seai se mea faka‵fete mo nisi mea i ei e fai mo fai se fakailoga ‵lei o te foitino sē agasala o Keliso. (1 Petelu 2:​22) A te suā faifaiga telā e se ‵lago ki ei te Tusi Tapu ko te fakaaogaga o meainu magalo i lō te uaina. E fai penā ne nisi lotu ona ko olotou fakataputapuga e uiga ki te inu ki meainu ma‵losi kolā e se fetaui ‵lei mo te Tusi Tapu.​—1 Timoteo 5:​23.

 A te falaoa sē faka‵fete mo te uaina ‵kula telā ne fakasoa atu i te Fakamanatuga, ne fakailoga o te foitino mo te toto o Keliso. E se ‵fuli fakavavega a mea konā io me e palu tasi tena foitino mo te toto tonu, e pelā mo mafaufauga o nisi tino. Mafaufau la ki nisi fakamatalaga i te Tusi Tapu kolā e ‵lago atu ki te malamalama tenei.

•   Kafai ne fakatonu atu a Iesu ki ana soko ke inu ki tena toto, ko fai ne ia latou ke soli te tulafono a te Atua e uiga ki te fakaaogaga o te toto. (Kenese 9:4; Galuega 15:28, 29) Kae e se mafai o fakauiga penā a te mea tenei, me e se mafai ne Iesu o fakatonu a nisi tino ke ‵teke ki te tulafono a te Atua e uiga ki te ‵malu o te toto.​—Ioane 8:​28, 29.

•   Kafai ne inu a te kau apositolo ki te toto tonu o Iesu, penei e se fai atu a ia me i tena toto “ka ‵ligi ki tua,” telā se fakaasiga me ne seki fai tena taulaga i te taimi tenā.​—Mataio 26:28.

•   A te taulaga a Iesu ne fai “fakatasi eiloa mō taimi katoa.” (Epelu 9:​25, 26) Kae kafai ne ‵fuli a te falaoa mo te uaina ki tena foitino mo tena toto i te ‵Kaiga a te Aliki i te Afiafi, ko ‵tau ei mo latou kolā e ‵kai kae inu ki ei o fai faeloa te taulaga tenā.

•   Ne fai mai a Iesu: “Ke fai faeloa te mea tenei mo fai se fakamasauaga ki a au,” kae e se ko te fai “mo fai se taulaga ki a au.”​—1 Kolinito 11:24.

 A latou kolā e tali‵tonu me ne ‵fuli tonu a te falaoa mo te uaina ki te foitino mo te toto o Iesu, ne fakavae ne latou te akoakoga tenei ki nisi fuaiupu i te Tusi Tapu. E pelā mo ‵fuliga e uke o te Tusi Tapu, ne fakamau ki lalo a pati a Iesu e uiga ki te uaina, penei: “Tenei eiloa toku toto.” (Mataio 26:28) Kae ko pati a Iesu e mafai foki o ‵fuli penei: “E fakauiga a te mea tenei ki toku toto,” “E fakaata mai i te mea tenei a toku toto,” io me “A te mea tenei e fakasino ki toku toto.” f E pelā eiloa mo tena masani, ne akoako atu a Iesu mai te fakaaogaga o pati fakauiga.​—Mataio 13:34, 35.

 Kafai e fakamanatu ne Molimau a Ieova a te ‵Kaiga a te Aliki i te afiafi, ne nai tino fua i a matou e ‵kai kae inu ki te falaoa mo te uaina. Kaia?

 A te toto maligi o Iesu ne fakavae ki ei “se feagaiga fou” telā ne sui ki ei a te feagaiga i te va o Ieova te Atua mo te fenua mua o Isalaelu. (Epelu 8:​10-​13) A latou kolā e aofia i te feagaiga fou tenā, e ‵tau o ‵kai kae inu ki te falaoa mo te uaina. E se aofia i ei a Kelisiano katoa, kae ko “tino kolā ko oti ne kalagagina” i se auala fakapito ne te Atua. (Epelu 9:​15; Luka 22:20) A latou konei ka pule fakatasi mo Keliso i te lagi, kae e fai mai te Tusi Tapu me e toko 144,000 fua a tino e maua ne latou te tauliaga tenā.​—Luka 22:28-​30; Fakaasiga 5:​9, 10; 14:​1, 3.

 E ‵kese mai te “lafu foliki” o latou kolā ne kalagagina ke pule fakatasi mo Keliso, e fakamoe‵moe a te tokoukega o matou ke fai mo vaega o “se vaitino tokouke” kolā ka maua ne latou te ola se-gata-mai i te lalolagi. (Luka 12:32; Fakaasiga 7:​9, 10) E tiga eiloa e se ‵kai kae inu ki te falaoa mo te uaina i te Fakamanatuga, a nisi o matou kolā e fakamoe‵moe ke ola i te lalolagi, e ‵kau fakatasi matou ke fakaasi atu te loto fakafetai mō te taulaga ne fai ne Iesu mō tatou.​—1 Ioane 2:2.