Дыка хөй өг-бүле туткан улуска ажы-төл төрүттүнери өөрүнчүг-даа, дүвүренчиг-даа минниишкиннерни оттурар. Оларның хамык үези болгаш күжү ам төлдүң дугайында сагыш човаарынче үнүп турар апарганын олар эскерип болур. Чедир удувазы болгаш чаа минниишкиннер ашак-кадай улустуң аразында билишпес чорукту тывылдырып болур. Араңарда чоок хамаарылганы кадагалавышаан, төлүңерни база азыражып четтигер дээш, чуртталгаңарда чаа өскерлиишкиннерге чаңчыгар ужурга таваржыр силер. Чаа тургустунган бергелерни шиитпирлээринге библейжи дүрүмнер канчаар дузалаарыл?

БИБЛИЯ ЧҮНҮ ЧУГААЛАП ТУРАР. «Ынакшыл шыдамык-даа, буянныг-даа». Оон аңгыда ол «бодунга ажык сүрбес, хорадаачал эвес» (1 Коринфичилерге 13:4, 5). Аныяк иениң шупту бодалдары чүгле төлүнче угланганы кайгамчык эвес. Ындыг үеде ашаа бодун уттундурган кылдыр миннип болур. Ынчангаш кадайы ашаанче база кичээнгей салырын утпас болза эки. Бир эвес кадайы ашаанга хамаарыштыр шыдамык болгаш буянныг чорукту илередир болза, ол аңаа үнелиг база төлдү азыражырынга улуг үлүүн киирип турар дээрзин ашаа миннип болур.

«А ашактар силер... кадайларыңар дээш сагыш човап, оларны билип көрүңер» (1 Пётр 3:7). Кадайының хамык күжү төлүнүң дугайында сагыш човаарынче үнер деп, ашаа утпас ужурлуг. Чаа хүлээлгелер ие кижини могап-шыладып, безин депрессияже киирип болур. Ынчангаш чамдыкта кадайы ашаанче хорадай-даа берзе, ол туттунар ужурлуг, чүге дээрге «килеңнээчел эвес кижи күчүлүг маадырдан дээре» (Чугаалар 16:32). Эскериичел бооп, кадайыңарга деткимче болуңар (Чугаалар 14:29).

АЖЫКТЫГ СҮМЕЛЕР

• Адаларга. Төлүңерниң дугайында сагыш човаарынга кадайыңарга хүндүс-даа, дүне-даа дузалажыңар. Кадайыңар болгаш төлүңер-биле хөй үени эрттирер дээш, өске херектерден үени тускайлап алыңар

• Иелерге. Кажан ашааңар төлүңерни карактажырынга дузалажырын күзээр болза, оон ойталаваңар. Бир эвес ол бир-ле чүвени шын эвес кылып турар болза, ону шүгүмчүлевейн, чылыг-чымчаа-биле канчаар шын кылырын айтып бериңер

БИБЛИЯ ЧҮНҮ ЧУГААЛАП ТУРАР. Олар «чаңгыс мага-бот апаар» (Эге дөс 2:24). Өг-бүлеңерде чаа кежигүн тыптып келген-даа болза, «чаңгыс мага-бот» хевээр силер деп сактып чоруңар. Араңарда харылзааңарны быжыктырары-биле болдунар чүүлдү кылып чоруңар.

Кадайлар, ашактарыңарның дузазы болгаш деткимчези дээш, өөрүп четтирип чоруңар. Силерниң четтиргенин илереткен сөстериңер экиртир шынарлыг (Чугаалар 12:18). Ашактар, кадайларыңарга ынааңарны база оларны үнелеп турарыңарны бүзүредип чугаалаңар. Оларның өг-бүле дугайында сагыш човап турары дээш, оларны мактаңар (Чугаалар 31:10, 28).

«Кым-даа бодунуң ажык-дүжүүн сүрбезин, а өске улустуң ажык-дүжүү дээш сагыш човазын» (1 Коринфичилерге 10:24). Кады чурттаан эжиңерниң ажык-дүжүүн үргүлчү бодап чоруңар. Араңарда кады чугаалажыр үени база аңгылап, бот-боттарыңарны мактап, дыңнажып чоруңар. Ашак-кадай харылзаазынга хамаарыштыр чүгле бодунуң хереглелдериниң дугайында бодавайн, эжиниң хереглелдерин база бодаар болза эки. Библияда: «Араңарда чоок харылзаалыг боорундан ойталаваңар, чүгле ийилээ дугуржуп алгаш... соксадып болур силер» — дээн (1 Коринфичилерге 7:3—5). Ынчангаш ол айтырыгны араңарда ажыы-биле сайгарыңар. Бир эвес шыдамык болгаш бодап билир чорукту илередир болзуңарза, араңарда хамаарылгаңар быжыгар.

АЖЫКТЫГ СҮМЕЛЕР

• Кады үе эрттирери чугула дээрзин сактып чоруңар

• Открытка, СМС, азы бичии белекчигеш дээн ышкаш, сеткилди өөртүптер чүүлдерниң дугайында утпайн чоруңар. Олар эжиңерге силерниң ынааңарны сагындырар

БИБЛИЯ ЧҮНҮ ЧУГААЛАП ТУРАР. «Ыдыктыг Бижилгелерни база чажыңдан-на билир сен. А Бижилгелер... камгалалче апаар мерген угаанны сеңээ берип шыдаар» (2 Тимофейге 3:15). Төлүңерни канчаар кижизидерин база өөредирин баш бурунгаар эки боданып алыңар. Ол төрүттүнериниң мурнунда-ла кайгамчык өөрениичел. Өпеяаңар иезиниң иштинге тургаш-ла, силерниң үнүңерни ылгап, сагыш-сеткилиңерниң хайныышкынын эскерип өөренип турар. Ынчангаш ол төрүттүнүп кээрге-ле, аңаа номчуп берип туруңар. Номчуп турар сөстериңерниң утказын ол амдыызында билбейн турар-даа болза, ол өзүп келгеш, номчуттунарынга сундулуг кижи болур.

Төлүңерге Бурганның дугайында чажындан-на чугаалап эгелеп болур силер. Иеговага канчаар мөргүп турарыңарны ол дыңназын (Ы. х. к. 11:19). Өпеяаңар-биле кады ойнап турган үеңерде безин, Бурганның чаяалгаларының дугайында чугаалаңар (Ырлар 77:3, 4). Төлүңер өзүп ора, силерниң Иеговага ынакшылыңарны көргеш, ол база аңаа ынак болурунга өөренир.

АЖЫКТЫГ СҮМЕЛЕР

• Төлүңерни кижизидеринге херек мерген угаандан дилеп, мөргүңер

• Чаш төлүңерни чугаага болгаш алыс шынга катаптаашкын аргазын ажыглап тургаш, өөредиңер. Ынчалдыр ол чажындан-на өөренип эгелей бээр