Pakadto ha sulod

Pakadto ha mga sulod

LEKSYON 5

An Pagkaimportante han Giya han Adulto

An Pagkaimportante han Giya han Adulto

HIN-O AN ANGAY MAGGIYA HA KABATAAN?

Kinahanglan han kabataan an mga adulto ha ira kinabuhi basi makaghatag ha ira hin giya ngan sagdon. Sugad nga kag-anak, ikaw an ada ha pinakamaopay nga posisyon basi magtuman hito nga papel; ha pagkatinuod, obligasyon mo ito. Pero an iba nga mga adulto puydi liwat makabulig ngan magsagdon ha imo mga anak.

KAY ANO NGA IMPORTANTE ITO?

Ha damu nga lugar, gutiay na la an panahon han mga batan-on kaupod an mga adulto. Hunahunaa ini:

  • Mas daku an oras han kabataan ha ira eskwelahan, diin mas damu an mga estudyante kay ha mga titser ngan iba nga adulto.

  • Katapos han klase, an iba nga mga batan-on nag-uusahan la pag-abot ha ira balay kay adto pa ha trabaho an ira mga kag-anak.

  • Ha usa nga pagsaliksik ha Estados Unidos, an kabataan nga 8 tubtob 12 anyos nagasto hin aberids nga unom ka oras kada adlaw ha pagkinita hin TV ngan pagginamit hin gadyet. *

An libro nga Hold On to Your Kids nasiring: “Yana, an kabataan namimiling hin instruksyon, susbaranan, ngan giya diri na ha ira mga nanay, tatay, titser, ngan iba pa nga responsable nga mga adulto kondi ha . . . ira na mga ka-edad.”

KON PAONAN-O ITO IGTATAGANA

Paggahin hin panahon kaupod an imo mga anak.

PRINSIPYO HA BIBLIA: “Bansaya an bata ha dalan nga angay niya laktan; malagas man hiya, diri hiya mabaya hito.”​—Proberbios 22:6.

Natural la ha kabataan nga magpagiya ha ira mga kag-anak. Ha pagkatinuod, an mga eksperto nasiring nga bisan kon an kabataan magin tin-edyer na, mas karuyag la gihapon nira an sagdon han ira mga kag-anak kay han iba nga mga tin-edyer. “An mga kag-anak la gihapon an may daku nga impluwensya ha pamatasan ngan panggawi han ira mga anak tikang ha pagin tin-edyer ngadto ha pagkaadulto,” siring ni Dr. Laurence Steinberg ha libro nga You and Your Adolescent. Hiya nagdugang: “Karuyag hibaroan han mga tin-edyer an imo ginhuhunahuna ngan pamatian an imo ginsisiring, bisan kon diri nira ito aminon o diri hira nauyon ha tanan mo nga ginsisiring.”

Salingabota an natural nga hingyap han imo mga anak nga magpagiya ha imo. Paggahin hin panahon kaupod an imo mga anak ngan igsumat ha ira an imo mga ginhuhunahuna, prinsipyo, ngan mga eksperyensya.

Pagbiling hin iba nga makakabulig ngan makakagsagdon ha imo anak.

PRINSIPYO HA BIBLIA: “An tawo nga naglalakat upod han mga maaramon magigin maaramon.”​—Proberbios 13:20.

May nahuhunahuna ka ba nga adulto nga puydi magin maopay nga susbaranan ha imo tin-edyer? Kay ano nga diri maghikay hin panahon basi makaupod niya an imo anak? Syempre, diri mo angay ipasa ha iba an imo responsabilidad. Pero an pagparig-on tikang ha matataporan nga adulto, nga kilala mo nga diri magigin maraot nga impluwensya ha imo anak, puydi makabulig ha imo pagbansay ha iya. Ha Biblia, hi Timoteo​—bisan han adulto na hiya—​nagpahimulos gud tikang ha pakig-upod kan apostol Pablo, ngan hi Pablo nagpahimulos liwat ha pakigsangkay kan Timoteo.​—Filipos 2:20, 22.

Han naglabay nga siglo, damu nga pamilya an diri na nagkakaupod, tungod kay an mga lolo ngan lola, tiyo, tiya, ngan iba pa nga paryente naukoy na ha iba nga lugar. Kon sugad hito an imo kahimtang, paningkamuti nga magkaada hin higayon an imo mga tin-edyer nga mahibaro ha mga adulto nga may mga kalidad nga karuyag mo magkaada hira.

^ par. 9 Nakita hito nga pagsaliksik nga ha aberids, an mga tin-edyer nagasto hin haros siyam ka oras kada adlaw ha pagkinita hin TV o pagginamit hin gadyet. Diri pa upod hini an oras nga gin-gagahin han kabataan ngan mga tin-edyer ha pag-internet ha eskwelahan o pag-asaynment.