Ana yikwasawusya kupata mbiya syakwanila ligongo lya kusawusya kwa yipanje? Milili, ngosi syachilengedwe, ndale soni ngondo, mpaka yatendekasye ŵandu kusoŵa mbiya. Atamose kuti mundu mpaka alajeje nganisyo ligongo lya kusoŵa kwa mbiya, nambope malangiso ga m’Baibulo mpaka gakamuchisye atamose ali ngakupata mbiya syakwanila.

Mfundo ja m’Baibulo: ‘Nalijiganyisye asili kapena kuti chinsisi chakutama mwakwikutila . . . pa ndaŵi jingwete yejinji kapena pa ndaŵi jimkiningola.’—Afilipi 4:12.

Atamose kuti pandaŵi ajino ngakupata mbiya syakwanila, nambope yili yakomboleka kuchenga umi wawo ni kutamaga mwakamulana ni mwayiŵelele yindu pandaŵijo. Naga akwitichisya mwachitema mwayiŵelele yindu pandaŵijo, yichakamuchisya kuti wosope mwiŵasamo asyoŵelele ndamojo.

Awungunye naga pana boma kapena mabungwe gane gagakupeleka chikamuchisyo. Papikene chimanyisyo chakuti pana upile wa chikamuchisyo chinechakwe, akachelewa ligongo chimanyisyocho mpaka chipelechedwe kwa ndaŵi jamnono.

Mfundo ja m’Baibulo: “Pakusoŵa msyungu nganisyo syakwe sikusajonasika, nambo pati atupile apungu, yakuyiganichisya kuyitenda yikusakomboleka kusyene.”—Misyungu 15:22.

Akambilaneje mwayiŵelele yindu pandaŵijo ni liŵasa lyawo. Kukambilana chenene, mpaka kukamuchisye jwalijose mwiŵasamo kupikanichisya soni kwitichisya naga pakusosekwa kuchenga yindu yine. Naga wosope akulingalinga kamulichisya masengo yindu mwakusamala mpaka yikamuchisye kuti akajonangaga mbiya syejinji.

Mfundo ja m’Baibulo: ‘Atameje kaje pasi ni kuŵalanjila mbiya sitisisosekwe.’—Luka 14:28.

Naga akusapata mbiya syamnono, chindu chakusosekwa mnope chili kumanyilila yindu yakusasumaga. Kaneko akusosekwa kulemba mbiya syachapateje pa mwesi. Alembesoni yindu yakusasosechela kusuma mwesi uliwose atamose kuti pandaŵiji akusosekwa kuchenga. Pakulembapo apwatichepo mbiya syampaka syakamuchisye pa yindu yakutendekwa mwangayijembecheya.

Mfundo jakamuchisya: Pakulola yakusasumaga akaliŵalilasoni kulola yindu yamwanamwana yakusasumaga. Mpaka asimonje ni winji wa mbiya syakusakamulichisya masengo pakusumila yindu yamwanamwana. Mwachisyasyo mundu jwine panyuma pakulola mwakusakamulichisya masengo mbiya syakwe, jwasimonjile kuti pakumala kwa chaka jwakamulichisyaga masengo mbiya syakwana madola gejinji pakusumila maswiti.

Mfundo ja m’Baibulo: “Msaguleje ayo yayili yambone mnope [“yakusosekwa mnope, NWT].”—Afilipi 1:10.

Alandanyeje mbiya syakusapata ni mbiya syakusajonanga. Kaneko alole yindu yampaka anandiye kusuma kapena ngasuma kwene ni chakulinga chakuti yilandaneje ni mbiya syakusapataga. Alole mwakusakamulichisya masengo mbiya syawo pa yindu yakuyichisyayi:

• Kajende. Naga akwete magalimoto gejinji, ana mpaka asumisye ganego ni kusigala ni jimo? Naga ŵasumile jakudula mnope ana mpaka asume jakuchipa? Mmalo mwakwenda pa galimoto jawo, ana mpaka akweleje matola kapena panjinga? Kapena ngakola kwene galimotojo?

• Yakusangalasya. Ana yili yakomboleka kwimichila kaje ngalipila yindu yakusangalasya yakusalolela pa TV? Ana mpaka apate yindu yine yakutuluka mtengo?

• Mesi ni magesi. Akambilane yampaka atende kuti anandiye mabilu ga mesi, magesi soni mawuta. Kusimisya magesi pandaŵi jangakukamulichisya masengo soni ngajoga mesi gejinji mpaka yiwonecheje kuŵa yangakamuchisya. Nambo kutenda yeleyi mpaka kukamuchisye kuti anandiye winji wa mbiya syampaka ajonanje.

• Yakulya. Aŵambaleje kusuma yakulya yetelecheteleche. M’malo mwakwe atelecheje asyene. Aganichisyeje ya yakulya yakusaka kuteleka. Asume ni kuteleka yapawinji naga yili yakomboleka. Nambo naga yakulya yisigele asunjeje. Mkanajawule kukusuma yakulya, akusosekwa kulemba yachakasumeyo pakusaka kuti akaja kusuma yanganakosechela. Akasumaga yisogosi kapena liponda m’mashopu ligongo yikusaŵa yakudula mnope. Asumeje yakulya yakulimbisya chilu. Nambosoni akoleje litimbe lyakupanda liponda.

• Yakuwala. Akasumaga yakuwala ligongo lyakujigalika. Nambo asumeje payimasile yine. Asumeje yakuwala ya pakawunjika. Pachapile yakuwala ayijanicheje pa lyuŵa naga nyengo jili chenene. Yeleyi mpaka inandiye mbiya syakakamulichisye masengo pakumusya yakuwalayo pakamulichisya masengo machini.

• Kusumila chile yindu kusogolo. Mkanasume chindu akusosekwa kuliwusya kuti, ‘Ana chingombole kusuma chinduchi? Ana ngusosechela chinduchi?’ Akajanguyaga kusuma chindu chine, chine chili chiŵela. Mwine mpaka asumisye yindu yine yayigamba kutama ngakamula masengo. Kutenda yeleyi mpaka kujonjechesye mbiya syakwete.

Mfundo jakamuchisya: Naga mwangajembecheya mbiya syawo sitandite kunandipa mpaka atende chenene kuleka kwemba sona, kumwa ukana soni kuchesa juga ligongo yeleyi yikusamala mbiya syejinji soni yikusajonanga chilu. Kutenda yeleyi mpaka kukamuchisye kuti akajonangaga mbiya syejinji nambosoni chachikola chilu chambone.

Mfundo ja m’Baibulo: “Ŵakusangalala ali ŵandu ŵakusamanyilila yakusosechela yawo yausimu.”—Mateyu 5:3, NWT.

Baibulo jikusasala kuti, “Lunda tiluchimchinjilichisya m’wejo mpela musikusamchinjilichisya mundu mbiya. Nambo umanyilisi wa yindu uli wakupunda ligongo lyakuti lunda lukusiluchinjilichisya umi wa mundu jwakwete umiwo.” (Jwakulalichila 7:12) Maloŵe galunda gelega gakusasimanikwa m’Baibulo soni ŵandu ayiweni kuti kamulichisya masengo maloŵega, kukusakamuchisya kuti akalagasikaga nganisyo pangani jakwayana ni mbiya.—Mateyu 6:31, 32.