Rogo gu bambata aminiti 60 fogogude amangaha fuo batikayo ru, si ni nyanyakipa pai tipa nagude du mbembedi na fogo wiiri. Gi mbembedi kodatise re naundo na pa sono gu gude re na pa nyaka ru. *

Ginipai nasa nagude ri ngerefuo fugo wiiri na nyemuse? Bakere nayugupai nga Jeannette Crenshaw asakipai rogo gu magazini nga The Journal of Perinatal Education nga, agu apara kure kpotose akusaha tiikpotoseyo “nafõ nagude ri du na nyemuse tipa wiiri ho ri azada ru ni, ho ri angana ru ni, na ho ri afu mai ni fu ru.” Gu kura para kure kinaho kpotose akusaha kina ti gu bangisa regbo re nga gu “naundo nagude ri berẽpa wiiri” na kini kiisi gu kodatise du dagba ri na fogo wiiri. Tipagine du gipai re ti ni ni nyanyakipa pai?

Gu bakusiahe nga ga nyemuse ko nga Yekova Mbori, * namoi gu mbembedi kodatise du dagba nagude na wiiri. Bakindo Davide atambua Mbori tipa ‘kusa ko rukumbu yo’ na ki banda ko ti ngbadu nako. Ko amangi kparakpee ki ya: “I aba re rukumbu yo ku be ro, mo adu ni gi Mbori tona ti vunga nina re.”​—Atambuahe 22:9, 10.

MO MAKIANGA GIPAI RE: Ka si du nga Mbori amangi gi kpakarakpakara gene mangaapai re tipa gupai nga nagude naabi wiiri na nyemuse na kini mangipai kuti ga u nyemupai, ya mo gipai re ayugongo gupai nga Mbori naberã parani aberã ni basasa wangia ani agu aboro, “naenge ti Mbori” te?​—Amokedi 17:29.

Yesu Kristo, nga gu boro ini Bakusiahe kisusi ai boro, ayugupai ki ya: “I nabaga abavurukporo ue tipa rukutu marã sa, te? a nga gu ru sa dagba ra ka ti nga ku sande gi bangiri Baroni te. Ono mangerironi tigaha ni gedigedi he dunduko. Were ka oni gúnde nga ya; genoroni susi geno dungu abavurukporo.”​—Matayo 10:29-31.

Bete agurani ni namaaberã rani tipa ai gu rukutu wiri azire ani abi ra, na ho ‘gu ru sa dagba ra ati ni ku sande’ boro ho ninaamaa berãni te. Ono gu barani du ngbangbaturũ yo ima inopai tipa ra ni basasa! Na pa aziree​—zavura dungu aziree​—pa ra akiongo bangiriko susi aboro te. Sidu tie, gupai ani awirikaha ziazia nga: Si aidanga mo “gunde nga” Mbori ainongo pai tipa ro ya te te. Kuba gure, ko na nyemu ka inopai tipa ro!

 Ziazia Kekeapai nafu kidohe furani nga

• “Bangiri Yekova du rogo arago dũ, ki ningere ku ri gbigbita aboro na wene aboro a.”​—ASANZA 15:3.

• “Bangiri Yekova du ti ruru aboro, tuko ni haha ha tipa gayo kpe ku ari.”​—ATAMBUAHE 34:15.

• “Mi adú pusiapusia ki ningi tipa ga weneringise, bambiko mo abi gi gberãngbi, mo aini pa ga mbisimore fudifudiapai.”​—ATAMBUAHE 31:7.

Ya mo pa ino ani gupai nga Mbori naberã nyanyaki tipa padu ani wenengai na kini ngerefuo rani ni nyemuse, rengbe ka du na maapai kurii gaani raka? Si ima rengba, a wa Hannah, * du ringara aNgirisi yo, asakirogoyo:

“Tipa dungu aregbo, mi aabihe nga Yekova akpingo nyemu re te na ko akaraganga pai kuti gimi akpee a te. Mi aberẽhe nga mi du naadunga na idapase ya. Mi aabihe nga Mbori nafu mbusa fere mbiko pare anyakanga bangiriko te. Na ko aberãnga pare te.”

Ono tie, Hannah naadunga berewe na kapa kuti ga Yekova nyemuse gbiati berãpa aboro te. Ginipai naˈaria gari bipai? Ri aya, “Gu ariapai re aamanga yeeye. Mi natingidapa gumbapai sa nga ga Ziazia Kekeapai i amangihe dungu agarã kusayo tipa ga Yesu motumo tumorii nga gu naadu na bakere maapai kurii re, na si aundo re mi inipa ga Yekova nyemuse. Na ho Yekova akaragapai ni sa gimi kparakpee, dedede, mi naati na kina kpee, mbiko ino mi gupai nga Yekova nakpinyemu re akpi. Na berewe, ni wisigo mi Ziazia Kekeapai na kini ndu kupati agu adunguratise nga ga aKristano, mi ima wirika badungu apai tipa Yekova, wai du ko, na wai ko aberãpa rani. Awere, mi nabi ga Yekova undo abi ziazia na nyemuse tipa rani dunduko na wai du ko na nyemu ka ngerafuo rani ni basasa.”

Gupai Hannah agumbaha re nafu kina ngarasaro furani. Ono wai du rengbe mo ka du na gu kido nga Mbori ima rugatiko na pa wai mo aberã? Gu kekeapai ngbefuo gere nika sakapai tipa gu sanahe re.