BADUNGU awirina ni adevurukporo, du dagba agu aDezire Yekova namangasunge rogo agu aringara du na bakere zingo abatungusipa Kindo rogoho. Agu akurayo kinaho naima mangasunge tipa dungu bawe agarã gii ngbii yo. Ginihe naaundo yo agarã kusayo i diberã ka ndu ku rogo kura ringara? Gini apai i nawirikihe ti manga sunge gii ngbii yo? Wai du gayo raka naʹariatihe? Ani asasana badungu agi awirina nga adee du na inohe re. Ka singia mo nga wirina ni devurukporo na kidu na nyemu ka manga gu sunge tungusapai nga gu rengbe ka ye na bakere ngbarago, ani na kido nga mo nika gbia undo agbia ti agu apai i apekehe re. Nirengo, ga Mbori aboro dunduko rengbe ka gbia undo ti wisigo gayo kpiapai.

Ya mo mo nabaka bangiro singia mo rengbe kadu na diabese mo kingia gu nazakigene du nga devurukporo rogo kura ringara? Anita, du garãri awere wa 75, adu na bakere kapa tipa pa gu rengba na pai ri adu na ni. Ri asono ringara aNgirisi yo, yo ri atona sunge nazakigene ni ho garãri adu ni nga 18. Ri aya “Mi aima kpinyemu kaa yugopai tipa Yekova fu aboro, ono mi aaberãnga gupai nga ka mi mangi sunge gii ngbiiyo te. Mi aawirikanga gu fugo mbata nga ga kura ringara te na mi aidi kuti gupai nga gu ho kandara sa mi arengbe ka inoho te. Sidu, ho mi agbia yambahe ni tipa gu Sukuru Nga ga Girada, kina kpotore yo nazigbä. Ngbare azere nga boro wa mi were naadunga na nyanyaki pani ya agbia gu ngbatunga yambahe re. Ono mi aberẽ gupai nga, ‘Ka Yekova berẽ gupai nga mi rengbe arengba ka mangaha, mi nika asadaha aʹasada.’ Gipai re adu agarã 50 kusayo. Natona ti gu regbo re, mi aima digo nimangisunge ni mokedi Japan yo.” Anita ape kurapai nga: “Ti kura aregbo, mi naape gupai fu rukutu adegude na ngbarago kpakpure yo nga, ‘Mo baa ga mangu giiro yo ki ye fuore ani ndu ka mangasunge tungusapai!’ Mi na ngbarago ka ya, badungu yo ima mangaha wo.”

Dungu agu awirina ni adee nga agu yo namangisunge gii ngbiiyo adumbata na ndundu tipa ka ga ku rogo kura ringara. Wai du tie i aye ka du na wingbaduse?

Maureen du garãri awere wa 64 ape gupai nga, “Ho mi aasona ni, mi adu na nyemu gu raka du na rogoyo ti ni, nga gu raka narengbe ka undo kura aboro.” Ho garãri adani nga 20, ri aga ku Quebec du Canada yo, yo zingo abazakigene adu ni ni bakerehe. Ri aya, “Kusa, mi agbia yambahe tipa gu Sukuru Nga ga Girada, ono mi adu na gunde ka ndu ku rogo gu ba mi aainidongo tire na ni zanga abakureami du fuo re ya.” Ri ape kura pai nga: “Mi adu a na bakabangirise tipa pa mbu nina nisari ri naangera fuo buba naadu na kaza. Mi aakpara ni aume yuru tipa dungu areme kini zungodi Yekova tipa agi apai re. Ho mi afura ni na avungure tipa gimi abakabangirise, i angarasi re mi idi gu yambahe re. Mi abi gu undo dungurati aafuhe  fu avungure a. Pa bi mi wai Yekova aangera fuo avungure aundo re mi du na kido nga ko nika ngera angera fuore a. Ti gu regbo ngaha re tie, mi aidi ka ndu!” Natona rogo 1979, Maureen amangisunge tipa agarã wa 30 ni mokedi rogo gu papara Afirika du ku Dioyo. Areme, Maureen namangasunge kindi ni nazakigene Canada yo, na kini ngere fuo nari. Ho ri angerani kusayo ku rogo agu agarã ri amangisunge rogoho gii ngbii yo, ri naya: “Yekova aafu agu ahe fere mi aaidaha dedede na ti gu regbo mi aaidaha tini.”

Wendy, du garãri wa 65 awere, atona sunge anazakigene Australia yo ho ri adu ni ni sosono degude. Ri natingida gupai nga: “Mi anidu na bakere zee tire na si aima du ni kpakarakpakaraha fere mi fura na agu aboro mi aainongo yo ya. Ono sunge tungusapai ni nazakigene ayugu wai fere ka fura na ngbatunga aboro dunduko, sidu, gimi wingbaduse ki sono. Kusa, mi aye ka bi gupai nga wingbaduse aadunga berewe fere ni ba pai te. Sunge tungusapai ni nazakigene aayugo wai fere rengbe mi ka kido kuti Yekova, na mi kini tona ka berã pa mangasunge gii ngbii yo. Berewe a, wirina ni devurukporo nga guri naima mangasunge ni mokedi Japan yo tipa agarã naima susa 30 ayambu re ani ndu na ri ka manga dezirepai Japan yo tipa adiwi biata. Mangasunge na ri aima kiiso gi nyemupai tipa ka ndu ku gii ngbii yo.” Bebere gu garã nangia 1980, Wendy aga ku Vanuatu yo, nga gu ringara nga kisanga du baturoho wa amairo 1,100 ti Australia ku uroyo.

Wendy awere kindi Vanuatu yo, na ri namangasunge rogo gu basunge nga ga safugo. Ri ape gupai nga, “Mi nagbia bakere ngbarago ho mi abi wai ni abadona gbiati adungurati akura rogo tuturũ agbaria.” Ri aya berewe wẽ, “Manga ga Yekova sunge rogo gi kisanga re nga bakerepa momu kisusi.”

Kumiko, du garãri awere wa 65, aamangasunge ni nazakigene Japan yo, ho gari badiasunge ape gupai ni furi nga i ga ku Nepal yo. Kumiko ape gupai nga, “Ri anaasana re dedede, ono mi kini ya furi kindi, oó. Mi anaabaka bangire tipa wirika vovo fugo gbiati inido tire na vovo rago. Na si aima kpakara a ka gbia gu marã si aaidaha tipa ka ga ku rogo kura ringara. Ho mi aabaka bangire ni na agi apai re, i afõ re na motoro na i ki dika re ku bambungua yo. Ho mi adu ni yo, mi aaberã gupai nga: ‘Da ini gupai nika manga re fuo gere? Mi ima rengba ka ti na kere kaza na ki zanga gu momu nga ga ndu ka mangasunge ni nazakigene gii ngbii yo. Ya mo ka mi mangingo sunge gii ngbii yo tipa kandara garã sa te?’ Mi amangi kakaka kparakpee fu Yekova tipa ko undo re mi mangi pai.” Fuo kusa yo Kumiko bambungua yo, ri andu ku Nepal yo, na kusa, ri gbiati gari badiasunge ki ga ku rogo gu ringara re.

Ho Kumiko angera ni kusayo ku rogo agu agarã bawe ri adihe kuti ngba sunge tungusapai Nepal yo, ri naya: “Agu akpakarapai mi aabaka bangire tipaha agbataka barabangire kusayo kina wai Zamba Baime agbataka barabangiri aYisaraere. Mi na bakere ngbarago nga mi adi gupai ku  bere nga ka mangasunge rogo gu ba du na zingo abatungusipai rogoho. Dedede, ho mi naawisigo Ziazia Kekeapai ni na kura aborokporo, gayo amurakporo bisue watadu sita ninaaye kaa degatuyo kuti ni. Zavura rukutu agude anaaye a kaa sana re tipa gu trakte nasakapai tipa Ziazia Kekeapai. Si ima du ni pa ngbarago ka mangasunge tungusapai rogo gi dagbarago du na wene degatue rogoho re.”

Si airiwongo te nga gi ngangarã awirina ni adee ani asasana yo re aima gbiatiyo na akpakarapai. Wai du i amangipai kuti ni?

Diane du Canada yo aya, “Mbata, si aima kpakara fere kadu tuturũ ti gimi aborokporo.” Garãri awere wa 62, ri amangisunge ni mokedi Ivory Coast yo (du awere nga Côte d’Ivoire) tipa agarã 20. Ri aya, “Mi asana Yekova ko undo re mi kpinyemu agu aboro naadu rogo gu dagbarago i akedi re ku rogoho. Wiriba Jack Redford naadu dagba agu aboro naayugopai furani Girada yo ape gupai furani nga ti tonatonaha, rago ima rengba ka gberã tirani, na si ima rengba ka zigbä rani ka bi pa wai du apai rogo gaani dagbarago, gbe ka ani bi wai aboro arungo ni kerehe. Ono ko aya: ‘Ka mo gbenga berãro kuti pa wai aboro arungo ya. Mo gbe berãro kuti aboro, ka bi kpakpuyo yo na bangiriyo yo. Mo bi wai i nikaa mangapai kuti gu rengo nga ga Ziazia Kekeapai i agiaha.’ Gure nga gupai mi amangihe, na nirengo, si aima du ni pa maku! Ho mi anaatungusa gu wene pangbanga ni nga ga Kindo nga gu nafu wasa, mi anaabi kpakpuyo yo si ni kiki akiko na ngbarago!” Gini kurapai berewe naundo Diane ri inidi tiri na mangasunge tungusapai gii ngbii yo? “Mi adu mbembedi na agu aboro mi aawisigo Ziazia Kekeapai na yo na mi kini gbia bakere ngbarago ti biyo i nida ni ga Yekova ruru amoyambu. Gu dagbarago i akedi re ku rogoho ada ni kpure. Mi agbia anina, abuba, akawire gbiati atamere nga ga toro yo kina wai Yesu akidopaha.”—Mk. 10:29, 30.

Anne, du garãri awere nga 46 namangasunge Asia yo rogo gu ringara i aima rugusa gaani sunge tungusapai rogoho. Ri aya: “Vuru agu agarã yo mi aamangasunge tungusapai gii ngbii yo, mi araki na agu awirina ni adee asinoyo gbiati pa wai i asono adu kia ti gimi. Ti gu kura aregbo, gupai re anaaye na zangagiatise dagbarani na si ki ye na gberãrago. Ho pai animangi ni wa gure, mi anaʹasada kadu mbembedi na gu wirina ani anaapi na ri dimoyo, tipa gupai nga ka gia tire wenengai na gari asino mangaapai. Mi amangi bakere ome a tipa gupai nga kadu na bakere nyemuse koyo du yo ni na kadu na ruru bipai tipa yo. Mi na bakere ngbarago nga gu bakere ome mi amangihe re aima kusa zuzuhe na ni sangbanaha, mi kidu na wene pabakure nga gu naaundo re tipa mi hipai ti ngba gu sunge i afuhe fere.”

 Rogo gu garã nangia 1993 i akedi Ute du garãri awere nga 53 nga guri naadu Germani yo ni mokedi ku rogo gu ringara nga Madagascar. Ri aya: “Ti tonatonaha, si aima mbu fere ka wirika gu fugo i agumbaha yo, ka inido tire na faarago yo, na kaa sovura kuti agu akaza nga mararia, amoeba na gu kura agbiro vuse yo. Ono aboro aima undore ni bakerehe gbe. Agu awirina ni adee naadu yo, awiriyo gbiati agu aboro mi aawisigo Ziazia Kekeapai na yo adu na zerangbaduse ka undo re mi ini gu fugo re wenengai. Gimi badiasunge amokedi anaaundo re a ho mi aniti ni na kaza. Ono gu paha anyaki anyaka gbe nga, Yekova aima undo re. Mi anaapeka gimi abakabangirise fuko rogo kparakpee yo dedede. Fuani, mi kidu na zerangbaduse ka pido ko ko karagapai kuti gimi akparakpee, kura aregbo, si anaadia aʹuru na gu kura aregbo si kini di adiwi. Yekova amangipai kuti gimi akpakarapai dunduko.” Ute aima digo nimangisunge Madagascar yo tipa agarã 23.

Wakina gu kura awirina namangasunge rogo agu arago du na bakere zingo abatungusipai rogoho, agu awirina nga adevurukporo naraka rogo kura aringara dedede nape gupai nga mangasunge tungusapai gii ngbii yo ima undo gayo raka ni bakere he. Gini bete amaku du i nagbiaha?

Heidi, nga boro Germani du garãri awere nga 73 aima digo nimangisunge amokedi Ivory Coast yo (du awere nga Côte d’Ivoire) naatona rogo 1968. Ri ape gupai nga, “Gu bakere ngbarago mi nagbiaha nga ka bi awire nga ga toro yo ‘i nita rogo rengo’ yo. Kura agu aboro mi anaawisigo Ziazia Kekeapai mbata na yo awere nga abazakigene gbiati abaakumba rogo dungurati. Badungu aguyo ni naayamba re nga Mama watadu Tita. Bakumba sa dagba agu abaakumba yo re gbiati diako na awiriko ninaabi re nga mi nga papara gayo aborokporo. Sidu, mi rengbe ka ya, Yekova ima fu wire fere ni kumbagude, dia wire, gbiati rukutu atita re biata.”—3 Yo. 4.

Karen du Kanada yo du garãri awere wa 72 mangisunge tungusapai tipa agarã naima susa 20 rogo gu Papara Afirika du ku Dioyo. Ri aya: “Gimi raka ti ngba sunge amokedi aundo re mi du na gu sino bakere gbe nga ga mbu pa kura gimi apai, kadu na nyemuse, gbiati zerangbaduse. Berewe a, pa manga mi sunge na aboro rogo gu kura aringara akiisi gimi bipai. Mi awiriki gupai nga badungu agene duho rengbe boro ka giriso rago na kini mangi riahe ngbaha. Na nairiwo gu maku du mi na ni awere re nga kadu na wene abakureami rogo zegino dunduko! Wa vura duhe nga, gaani sunge gbiati gaani raka ima ariatihe, gaani pabakure aʹarianga tihe te.”

Margaret, du ringara aNgirisi yo du garãri wa 79 amangisunge amokedi rogo gu rago nga Laos. Ri aya: “Pa manga mi sunge tungusapai gii ngbii yo aundo re mi bi wai nitire Yekova ayamba ngbatunga aboro dunduko ku rogo gako riigbu. Gupai re aima nyakasa gimi idapase ni bakerehe. Si nafu gu bakere kido fere nga Yekova nangbe kumbatayo fu gako riigbu na gako ringbisapai nika digiso tihe adigiso.”

Nirengo, agu awirina nga adevurukporo namangasunge tungusapai gii ngbii yo, i ima maa wene kpiapai nga ga gu sunge nga ga aKristano. Si ima rẽ ani fu tambuahe fuyo. (Abasa. 11:40) Kurigure, bangeyo nange kina kumbatayo. (Tam. 68:11) Ya mo oni rengbe ka manga ariapai nibipa agu apai du tipa roni na ki pekefuo gu kpiapai nga ga gu zaaza awirina ani nasasana yo rogo gi kekeapai re? Ka oni mangihe wo, zanga kapa, “oni [nika] ía Yekova [ki] bi ko [nga] ko du ni wene ko!”—Tam. 34:8.